JERZY PARCZYfISKI
Z Wojewódzkiej Przychodni Rehabilitacyjnej w Katowicach Dyrektor Przychodni: dr J. Porczyński
Pod pojęciem zespołu bólów dolnego odcinka kręgosłupa, lub też zespołu bólowego lędźwiowo-krzyżowego (Iow back, pain, lumbalsyndrom), bólów krzyża lub kreuzscherzen rozumiemy bolesne schorzenia odcinka lędżwiowo--krzyżowego kręgosłupa, w których wiele zaburzeń rozwojowych, zaburzeń kostnienia, jak i zmian nabytych leczymy w prawie jednakowy sposób, nie zważając na etiologię. Jednak tylko prawidłowe rozpoznanie pozwala na ustalenie właściwego postępowania leczniczego, gdyż powodów powstawania bólów może być wiele, a sam rodzaj bólu, jego lokalizacja i charakter w subiektywnym opisie pacjenta, a nawet w czasie badania klinicznego są częstokroć trudne do rozróżnienia.
W części przypadków znajdujemy pomoc w badaniu neurologicznym, ale najprzydatniejszy dla ustalenia rozpoznania jest obraz rentgenowski. Niestety trzeba powiedzieć otwarcie, że w większości przypadków obraz ten jest słabo czytelny na skutek złej jakości filmów, zlej techniki wykonywania i wywoływania zdjęć, złej aparatury oraz złej jakości kaset.
Gdybyśmy mieli dobre zdjęcia rtg na pewno o wiele łatwiej, częściej i wcześniej moglibyśmy ustalić dokładne, właściwe rozpoznanie.
Wiele zaburzeń rozwojowych, kostnienie, a nawet zmian patologicznych uważamy za normalne do czasu, w którym nie wystąpi ból i jest on najczęściej czynnikiem warunkującym przemianę istniejącego dotychczas nieprawidłowego stanu w schorzenie.
Przyczyn powodujących powstanie schorzenia kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego jest wiele. Próbując zebrać je, doliczyłem się 25.
— Wady postawy.
— Zmiany statyczne kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym.
— Zaburzenia rozwojowe kręgów — lumbalizacja, sakralizacja, hemilumba-lizacja, hemisakralizacja.
— Zaburzenia rozwojowe wyrostków stawowych — zespół Puttiego.
— Zaburzenia rozwojowe łuków i wyrostków kolczystych — spina biiida occulta, zespół Baastrupa, zespół Anquina, spondylolysis, spondylolisthesis, skrzywienie boczne kręgosłupa, pseudospondylolisłhesis,
— Zaburzenia kostnienia — choroba Scheuermanna, zaburzenia z niedoboru witaminy D,.
— Dyskopatie — wypadnięcie do przodu, do boku, do tyłu i boku, do tyłu i środka, wypadnięcie międzykręgowe, guzki Schmorla, retrospondylolisthe-sis.
— Wrodzony klinowy krąg lędźwiowy.
— Wzmożona ruchomość jednego segmentu międzykręgowego.