100e49

122 M I***!    Słibtlystypliny wfediy pedagogiami

* urmy KSSŁIuCGIIJU

Dziecko /. trudnościami w uczeniu się.

Postawy wobec osób nicpełnosprnwnyęk niepełnosprawną.

^<^-~Ą^ei^i^lfHk4um--oł¹ttaniy«M>yłnH ponun?*

ortuj

nosprawnosoł?

Probjcmy rodziny z

Pedagogika specjalna rozdział dwudziesty 323

I 20.3. Umiejscowienie i podziały pedagogiki specjalnej w systemie nauk

Z przedstawionych powyżej założeń wynika, iż pedagogika specjalna jest nauką spełniającą podstawowe wymogi formalne (posiada zespół hipotez, twierdzeń orzekających, teorie oraz metody uzyskiwania wiedzy o rzeczywistości i określony system organizowania badań naukowych), lak pisałem, w 1922 roku dzięki staraniom M. Grzegorzewskiej został powołany w Warszawie Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej, którego celem było kształcenie nauczycieli-wychowawców dla wszystkich dzieci, które nie mogły być objęte edukacją szkolnictwa powszechnego. Wcześniejsze kursy dotyczyły przede wszystkim dzieci z dysfunkcjami parcjalnymi¹⁸. Znamienne było przekształcenie PIPS w placówkę naukowo-badawczą (18 maja 1970 ro

Tabela 20.1. Zmiany w zakresie prowadzonych kursów i specjalizacji w obrębie pedagogiki specjalnej na przestrzeni lat

Rak powstania	Specjalizacja
1922	Przygotowanie nauczycieli do pracy z dziećmi niewidomymi
	Przygotowanie nauczycieli do pracy z dziećmi głuchymi
	Przygotowanie nauczycieli do pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo
	Przygotowanie wychowawców do pracy z dziećmi moralnie zaniedbanymi
1947	Przygotowanie nauczycieli i wychowawców do pracy w placówkach dla dzieci przewlekłe chorych
1989	Logopedia
lata 90. XX wieku	Pedagogika korekcyjna
	Praca socjalna
	Andragogika specjalna
	Psychopedagogika kreatywności
	Pedagog szkolny - wspomaganie komputerowe

Źródło: opracowanie własne

tabela 20.2. Propozycje nowelizacji kierunków kształcenia

pidagogika terapeutyczna	• Pedagogika terapeutyczna ^9 Edukacja indywidualna
Śurdopedagogika	* Śurdopedagogika nauczycielska ^9 Surdologopedia ^9 Rehabilitacja dzied
Tyflopedagogika	^9 Tyflopedagogika nauczydelska ^9 Rehabilitacja dzieci z zaburzeniami wzroku
Oligofrenopedagogika	^9 Oligofrenopedagogika nauczydelska ^9 Edukacja i rehabilitacja osób upośledzonych w stopniu umiarkowanym, znacznym i głębokim
Edukacja i rehabilitacja dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym
Wczesna stymulacja i rehabilitacja
Terapia dzieci niepełnosprawnych
Orzecznictwo i poradnictwo pedagogiczne osób niepełnosprawnych
Pedagogika wspierająca (integracyjna)

Źródło: opracowanie własne

ku), co pozwoliło z nowym rokiem akademickim na przyjęcie studentów na studia dzienne i zaoczne z podziałem na studia zawodowe (trzyletnie) i magisterskie uzupełniające (dwuletnie). W 1973 roku wprowadzono czteroletnie studia magisterskie. Ten dynamiczny rozwój został zahamowany rozporządzeniem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 listopada 1991 roku, zgodnie z którym odebrano pedagogice specjalnej status kierunku studiów. Decyzja została uchylona 19 maja 1994 roku i przywrócono pedagogikę specjalną jako kierunek studiów po uzupełnieniu niezbędnych wymogów. Okres ten był decydujący dla dalszego rozwoju pedagogiki specjalnej, wiązał się z opracowaniem i wydaniem podręczników metodologicznych oraz

_s(₀wników wyjaśniających podstawową terminologię z tej dziedziny pedagogiki.

Na przełomie XX i XXI wieku Jan Pańczyk ^proponował dokonanie nowelizacji kierunków kształcenia na kierunku pedagogika specjalna.

p 20.3.1. Pedagogika specjalna w strukturze nauk pedagogicznych Pedagogika specjalna, jak wynika z zaprezentowanych wcześniej definicji, jest nauką szczegółową pedagogiki ogólnej. Jej celem jest rewalidacja społeczna osób odbiegających od wyznaczonych norm¹⁹. Szczególnie w ostatnich latach

Był to wynik przede wszystkim poszerzenia zakresu działalności pedagogów specjalnych.

Propozycje |. Hańczyka są brane pod uwagę przy tworzeniu specjalizacji na niektórych uczelniach.

akcentowane jest odchodzenie od defektolo-gicznego, statycznego ujmowania pedagogiki specjalnej na rzecz akcentowania działań wspomagających rozwój i usprawniających funkcjonowanie psychospołeczne osób objętych pomocą specjalistów z tej dziedziny nauki.

Z racji swojej historii, jak również rozległej problematyki, pedagogika specjalna była i jest

¹⁹ Maria Grzegorzewska za cel pedagogiki specjalnej uznała rewalidację społeczną dzieci upośledzonych, chorych, niedostoso nych społecznie lub w inny sposób odchylonych od normy, por. M. Grzegorzewska, Pedagogika specjalna. Skrypt wykładów, War wa: PIPS 1968, s. 3.

1

już w 1872 roku pod kierownictwem Jana Popłońskiego przy Instytucie Głuchych i Ociemniałych prowadzone było roczne seminarium dla nauczycieli dzieci niedosłyszących i głuchych.