ISBN 97IMSMU-I-W14-0. l>> WN PWN 2007
ROZDZIAt 5 Standardowy model handlu 129
Kiedy się ocenia wpływ wzrostu w innych krajach, powszechnie można spotkać argumenty zarówno za, jak i przeciw. Z jcdnci strony, wzrost gospodarczy reszty świata może być korzystny dla naszej gospodarki, ponieważ oznacza powstanie większych rynków zbytu dla naszego eksportu. Z drugiej strony, wzrost w innych krajach może oznaczać nasilenie konkurencji, której muszą teraz sprostać nasi eksporterzy.
Podobne niejasności mogą się pojawiać wtedy, kiedy analizujemy efekty wzrostu gospodarczego w kraju. 7. jednej strony, wzrost zdolności produkcyjnych gospodar ki jakiegoś kraju powinien być bardziej korzystny, jeżeli ten kraj może sprzedawać część zwiększonej produkcji na rynku światowym. Z drugiej strony, korzyści ze wzrostu naszej produkcji mogą przejąć obcokrajowcy, płacąc niższe ceny za nasz eksport.
Standardowy model handlu opisany w ostatnim podrozdziale tworzy ramy do analizy, która może wyjaśnić te pozorne sprzeczności oraz przedstawić skutki wzrostu gospodarczego w święcie otwartym na handel.
Wzrost gospodarczy oznacza przesunięcie krajowej granicy możliwości produkcyjnych na zewnątrz (na prawo w górę). Wzrost może wynikać ze zwiększenia się krajowych zasobów lub z poprawy efektywności wykorzystania tych zasobów w procesie produkcji.
Skutki wzrostu obserwowane w handlu międzynarodowym wynikają z faktu, że wzrost gospodarczy zwykle jest ukierunkowany (biased). Wzrost ukierunkowany występuje wtedy, kiedy granica możliwości produkcyjnych przesuwa się bardziej w kierunku jednego dobra niż drugiego. Rysunek 5.6a przedstawia wzrost ukierunkowany w stronę tkaniny, a rysunek ś.6b - wzrost ukierunkowany w stronę żywności. W obu przypadkach granica możliwości produkcyjnych przesuwa się z 7T1 do TT1.
Wzrost może być ukierunkowany z dwóch głównych powodów.
1. Model ricardiaóski z rozdziału ś wyjaśnia, że postęp technologiczny w jednym sektorze gospodarki będzie zwiększał możliwości produkcyjne tej gospodarki hardziej w kierunku produkcji tego sektora niż w kierunku produkcji drugiego sektora.
2. W modelu względnych proporcji czynników produkcji przedstawionym w rozdziale 4 wykazano, że wzrost krajowej podaży czynnika produkcji - powiedzmy wzrost zasobu kapitału wynikający z oszczędności i inwestycji - będzie pociągał za sobą ukierunkowane zwiększenie możliwości produkcyjnych. Będzie to ruch w stronę tego dobra, dla którego ten czynnik |cst specyficzny, lub w stronę dobra, w którego produkcji zużywa się duże nakłady czynnika, którego zasób wzrósł. Toteż z tych samych względów, które wywołują wymianę międzynarodową. następuje również ukierunkowany wzrost gospodarki uczestniczącej w wymianie.