97K-K.MII-14814-0. K'. b) \VN PWN J0II7
ROZDZIAt 5 Standardowy model handlu 145
eksportowego spada mimo istnienia subsydium. Gdyby wystąpiły takie paradoksalne zjawiska, to oddziaływanie polityki handlowej na podział dochodu miałoby skutek dokładnie odwrotny do oczekiwanego.
Na możliwość, że cła i subsydia eksportowe mogą w sposób ..przewrotny" oddziaływać na ceny wewnętrzne w kraju, wskazał Lloyd Mctzler, ekonomista z Uni-vcrsity of Chicago, a zjawisko to jest znane jako paradoks Mctzlera"'. Paradoks ten ma w teorii handlu międzynarodowego prawic identyczne znaczenie jak koncepcje wzrostu zubożającego i transferu pogarszającego sytuację odbiorcy: jest teoretycz nie możliwy, ale tylko przy przyjęciu skrajnych warunków, i jest raczej nieprawdo podobny w praktyce.
Pomijając skrajną możliwość wystąpienia paradoksu Mctzlera, możemy stwierdzić, że cło wspomoże konkurujący z importem sektor w kraju, natomiast pogorszy Sytuację sektora eksportującego; odwrotnie jest w przypadku subsydium eksportowego. Zmiany podziału dochodu weumątrz kraju są często bardziej oczywiste i mają większy wpływ na kształt polityki niż przesunięcia w podziale dochodu pomiędzy krajami, wynikające ze zmian w tenns of trade.
1. W standardowym modelu handlu wyprowadza stę krzywą światowej względnci podaży z możliwości produkcyjnych, a krzywą światowego względnego popytu z preferencji konsumpcyjnych. Cenę eksportu względem ceny importu, czyli kra jowc tenns o/ trade. wyznacza punkt przecięcia krzywej światowej względnej po dąży z krzywą światowego względnego popytu. Przy innych czynnikach stałych, wzrost tenns o f trade danego kraju poprawia jego dobrobyt. I na odwrót - spadek krajowych tenns oj trade pogarsza sytuację kraju.
2. Wzrost gospodarczy oznacza przesunięcie granicy możliwości produkcyjnych w górę n.i prawo od początku układu współrzędnych. Taki wzrost jest zazwyczaj ukierunkowany. Oznacza io, że granica możliwości produkcyjnych przesuwa się zazwyczaj znacznie bardziej w kierunku pewnych dóbr niż w kierunku innych. Natychmiastowym efektem ukierunkowanego wzrostu w kraju jest doprowadzenie - eeleris paribus - do wzrostu światowej względnej podaży tych dóbr, w stronę których wzrost jest ukierunkowany. Z kolei przesunięcie światowej krzywej względnej podaży prowadzi Jo zmiany tenns of trade kraju, w którym nastąpił wzrost. Zmiana ta może nastąpić w dwóch kierunkach. Jeśli ternis of trade kraju, w którym dokonuje się wzrost, poprawiają się, wzmacnia to pierwotny wzrost w kraju, a pogarsza sytuację reszty świata. Jeśli tenns of trade kraju, w którym występuje wzrost gospodarczy, ulegają pogorszeniu, spadek ten niweluje część korzystnych skutków wzrostu w kraju, lecz poprawia sytuację reszty świata.
'"Zoli. I.loyd Mculer, Tariffs. ibe Teino optuje. and the Ditlnbutcanof National liteome, "Journal of Polnical teoiKwiy". luty Iwy.1-2%