ISBN97K.8Mi|.|-»xi4-0 ■' by WNPWN 2<HI7
ROZDZIAŁ 5 Standardowy model handlu 161
zmianę terms of trade, to bezpośredni korzystny wpływ wzrostu produkcji zostanie zredukowany.
Czy możliwe jest, aby w wyniku rozwoju gospodarczego terms of trade pogorszyły się tak bardzo, że dobrobyt będzie niższy niż w punkcie wyjścia? By zrozumieć, że takie zjawisko może zaistnieć, rozpatrzmy przypadek kraju, w którym wzrost gospodarczy ma bardzo ukierunkowany, nierównomierny charakter, co zwiększa możliwości produkcji tkaniny, a zmniejsza je w przypadku żywności oraz pozostawiając łączną wartość produkcji wyrażoną w cenach wyjściowych na nie zmie nionym poziomie. (Takiej zmiany nie należy raczej uważać za wzrost gospodarczy, ponieważ narusza warunki zawarte w równaniu {5.DM.27), ale jest to przydatny przykład). Wówczas nie zachodziłaby żadna zmiana po stronie popytowej przy wyjściowej relacji cen p. podczas gdy podaż tkaniny wzrosłaby. W takiej sytuacji p musi ulec obniżeniu. Zmiana dochodu realnego dana jest przezdl\v- (Qc- P, )dp. Skoro jednak z tego, jak skonstruowaliśmy przykład, wynika, że dl 1^= ft, to (ty jest na pewno ujemne.
W przypadku tego kraju nie odnotowano wzrostu w tradycyjnym znaczeniu, ponieważ nie wzrosła wielkość produkcji wyrażona w cenach wyjściowych. Pozwalając jednak na minimalny wzrost produkcji któregokolwiek z dóbr, mielibyśmy do czynienia z przypadkiem spełniającym standardową definicję wzrostu. Gdyby ten dodatkowy wzrost był wystarczająco mały, mógłby nie przeważyć efektu związanego ze spadkiem p. Zatem wystarczająco ukierunkowany, nierównomierny wzrost może spowodować, że sytuacja kraju będzie gorsza niż na początku1.
Wyobraźmy sobie, że Kraj postanawia przekazać część swojego dochodu Zagranicy, na przykład w postaci pomocy. Załóżmy, że wielkość tego transferu, wyrażona w jednostkach i) wności, wynosi da. Jakie będą tego skutki?
Przy niezmienionym poziomic cen transfer nie będzie miał żadnego wpływu na podaż. Jedyny skutek pojawi się w przypadku popytu. Dochód w Kraju został pomniejszony <> da, podczas gdy dochód Zagranicy wzrósł o tyle samo. Powoduje to spadek Dc o wielkość uda oraz wzrost D‘ o wielkość >t1da. Mamy zatem:
(5.DM.29)
(5.DM.30)
dES\s - (» - «1) da.
a zmiana terms of trade dana jest przez:
(n-wł) d(> (dLS | dp)
Terms of trade Kraju pogorszą się, jeśli« > »1, co powszechnie uważa się za pr zypadek normalny. Jeśli natomiast n < wówczas terms of trade donatora ulegną poprawie.
Jest to rik zwany wzrost zubożający, opisany w innych miejscach w poJr^cuuku iprzyp. tłum.).