wzrostu « czynnikami trmnkyypcyjnymflll (laka sama jak macierzysta jest druga powstała komórka)
Samoodnowa zapewnia długotrwałe bytowanie w naszym organizmie.
Nisza komórek macierzystych -> w niej razpłem kom. macierzystych (ożemy wytworzyć gradient czynników wzrostu). Np.: w mieszku włosowym, w krypcie kosmków jelitowych (na dnie komórki macierzyste -4 kom. dojrzewające ■) kom. dojrzałe). 3-5 miesięcy odnowa kosmków jelitowych.
Zmiany epigenetyczne 4 patem metyzacji, w czasie procesu różnicowania, zmiany metylacyjne fragmentu DNA (bardzo trwałe, nie można ich cofnąć) ♦ transróznicowanie (przejście w bok) bardzo trudne.
Hierarchiczne modele różnicowania w biologii molekularnej - jak otrzymać (izolować) komórki macierzyste!?
1. kom. embrionalne 4 klonowanie ■) zapłodniona komórka -4 zygota -> usuwany DNA matki i ojca -4 wprowadzany materiał genetyczny innego człowieka
♦ klonowanie reprodukcyjne ■> kontynuuje rozwój aż do dorosłego organizmu
* klonowanie terapeutyczne -4 do badań, przerwanie embriogenezy, np.: różnicowanie w tkanki, np.: komórki trzustki, neuron, mięśnia sercowego
2. komórki płodowe -4 np.: z poronień, z płodów:
> autologiczne
> syngeniczne
> alogcnicznc
> ksenogeniczne
3. komórki macierzyste dorosłych: mieszek włosowy i krypty jelitowe
4. krew pępowinowa, szpik 4 hematopoetyczne komórki macierzyste. ale takie i inne kom. macierzyste 4 wg. prof. Ratajczaka
plastyczność *4 w odpowiednich warunkach komórki hematopetyczne mogą pokonać barierę listków zarodkowych i przejść np. w ektodermę
Embrionalne komórki nie stwarząją problemu odrzutu!
Klonowanie nie jest wolne od problemów technicznych i trudno pozyskać wystarczającą Uoić kora. jąjowyh. Klonowanie udaje się w nielicznych przypadkach. Konieczne jest opanowanie umiejętności kierowania procesem różnicowania kom. embrionalnych do potrzebnych pochodnych. Samych komórek embrionalnych nie da się stosować w terapii!
Tera to my -4 nowotwory
Hodowla embrionalnych kom. macierzystych w medium zawlerąjących zwierzęce składniki zmienia ich immunogenność.
Nie Idomąjemy ssaków bo kom. embrionalne maja zmiany epigenetyczne.
Musimy in vitro wykonać różnicowanie, musimy utrzymać je w ryzach.
STOCHA STYKA - komórka macierzysta sama dacydąje czy stanie się erytroblastem, megakariocytcmczy czymś innym.
Sposób stochastyczny - losowy
Aplikacje:
> choroba Parkinsona
> choroba Alzheimera
> zawał mięśnia sercowego
> cukrzyca
> regeneracja rdzenia kręgowego
15
G.B.&M.C.