15 (3)

Rys. 9

Rozbieżne

ku dołowi

ustawienie

kól tylnych

(camber

prawidłowy).

Rys. io Prostopadle do podłoża ustawienie kól tylnych (brak camber ’a)

R>s. (J

Rozbieżne

ku v;ór;*e

ustawienie

kol tylnych

(camber

nieprawidlo

wy).

Rysunki 10. II

wg. pomysłu Engstróm '*

_pu^y kat s.ięd/cnia wpływa dodatnio na

stabilizację tułowia, zapobiega wysuwa mu się z wózka przy pokonywaniu pochyłości Zwiększając pochylenie siedzenia wózka kola napędowe zbliżają się do rąk. zwiększa się leż odległość między stopami, a podłożem, Jest to istotne dla osób wysokich, ponieważ umożliwia dalsze wysunięcie podnóżka. Wadą dużego pochylenia płaszczyzny siedzenia wózka jest utrudnienie przesiadania się i.sięgania po przedmioty umieszczone wysoko -dlatego zaleca się zoptymalizowanie kąta siedzenia indywidualnie dla danej osoby na drodze prób

VI. Camber - regulacja kąta pochylenia kól |PK| tylnych.

Camber to takie ustawienie kol w płaszczyźnie przednio-tylnej, w której płaszczyzna kól jest ustawiona rozbieżnie ku dołowi. Skośne ustawienie kól zwiększa stateczność wózka, przy możliwie jak najmniejszej jego szerokości. Przy takim ustawieniu kól zmniejsza się też styczna kola z podłożem, powodując zmniejszenie oporu toczenia kola po podłożu. Podczas poruszania się wózkiem ruchy rąk są bardziej ekonomiczne. Łatwiej jest też jechać wzdłuż linii prostej, również wtedy gdy droga jest pochyla (Rys. 9|.

Ustawienie kot tylnych prostopadle do podłoża znacznie utrudnia sprawne napędzanie wózka i zmniejsza jego stabilność podczas jazdy po pochyłości [Rys 101. a ustawienie kót rozbieżne ku górze wręcz jazdę wózkiem uniemożliwia [Rys ll|. Im większe jest pochylenie kót, tym łatwiej jest manewrować wózkiem, jednakże zbyt duży rozstaw kól wpfywi niekorzystnie na zwiększenie całkowitej szerokości wózka, co utrudnia przejazd przez wąskie prześwity drzwi (np łazienek) W wózkach służących do codziennego użytku zalecajńę kąt od 3 do 5° (w wózkach sportowych 8-J 2°)

Zmiany kąta pochylenia kól uzyskuje się zmieniając liczbę podkładek pomiędzy płytką mocującą (adapterem) a ramą [Rys. 2. 3|. W wózkach nie posiadających adaptera camber ustawiany jest przez producenta (najczęściej oś łącząca koła ugięta jest pod odpowiednim kątem) |Rys 1, ś| Następnie sprawdza się zgodność pochylenia koła lewego i prawego. Zalecana zbieżność od 0 do ± 3 mm (zwrócić uwagę na zgodność ustawienia kota lewego i prawego).

VII.    Dobór kół napędowych.

W wózkach inwalidzkich stosuje się najczęściej koła szprychowe, które są lekkie lecz w czasie transportu łatwo mogą ulec zniszczeniu. Kola napędowe mogą być wyposażone w osłony na szprychy, które montuje się po zewnętrznej stronie kól Osłony takie chronią także palce - szczególnie u te traplegików - w czasie napędzania wózka. W wózkach typu ACTIV stosuje się różnego rodzaju opony: wysokociśnieniowe, standardowe pneumatyczne, petne - bezdętkowe. Gdy zajdzie taka konieczność obie opony należy zmieniać jednocześnie.

VIII.    Dobór i regulacja mocowania obręczy napędowych.

wyróżniamy dwie podstawowe wielkości obręczy napędowych: duże - zalecane do wózków do codziennej eksploatacji i małe -zalecane do wózków sportowych (np. do ma ratonów). Obręcze napędowe powinny być zamontowane blisko kola napędowego. Wpływa to na płynną technikę jazdy, zmniejsza szerokość wózka, a także zmniejsza ryzyko uszkodzenia skóry palców rąk. Obręcze napędowe powinny być wykonane z jak najlżejszego materiału aby nic zwiększać ciężaru całkowitego wózka. Aktualnie wykonuje się najczęściej obręcze zc stali, stopów aluminium czy tytanu. Obręcze takie nie nagrzewaj się przy gwałtownym hamowaniu i me parzą rąk (nic powodują wzrostu Lem peratury między ręką a obręczą napędową), dlatego stosowane są przez większość para plegików.

Dla tctraplegików stosuje się grubsze obręcze ze względu na łatwiejszy „chwyt ". Ob ręczę takie mogą być pokryte różnymi materiałami:

i gumą, mikrogumą (są mnie) trwale, kru sza się),

^ żeloplastikiem (posiadają duży stopień wytrzymałości).

v plastikiem (łatwo pękają, gromadzą ładunki elektrostalyczne. w czasie hamowania wzrasta temperatura między ręką a obręczą napędową).

Zaletą łych obręczy jest znaczne ułatwię nie napędzania wózka, ze względu na zwiększenie tarcia pomiędzy ręką a obręczą napę dową. Do wad powyższych obręczy w zależności od użytego materiału, należy zaliczyć większy ciężar, wcześniejsze zużywanie się oraz silne nagrzewanie się podczas hamowania. Dlatego też należy posługiwać się takimi obręczami jedynie w specjalnych rękawiczkach bez palców (tzw. kolarskich).

IX.    Dobór kól przednich.

Kola przednie mogą mieć różną średnicę, najczęściej jednak w wózkach typu ACTIV stosuje się kola: o średnicy 10 cm (zaopatrzone w opony pełne, niepompowane. wykorzystywane do jazdy w terenie i po przeszkodach) lub 5 cm (pełne, z tworzywa sztucznego, stosowane głównie na salach gimnastycznych). Przez przesunięcie mocowania przednich kol w pionie można również (jak na adapterze) regulować kąt pochylenia siedzenia.

X.    Ustawienie kąta widelca.

Mocowanie przednich ko! należy tak usta

wić aby uzyskać kąt 90° między podłożem.