15 (3)

Rys. 9

Rozbieżne

ku dołowi

ustawienie

kol tylnych

(cambcr

prawidłowy)

Rys 10 Prostopadle do podłoża ustawienie kół tylnych (brak

cambcr a)

Rys. (ł Ro/.bieżnc ku córze ustawienie kol tylnych (camber nieprawidłowy).

Rysunki 10. II

\vr» pomysłu Engstruin ^l’

_Duży kąt sjedzemą wpływa dodatnio na stabilizacje tułowia, zapobiega wysuwaniu się z wózka przy pokonywaniu pochyłości. Zwiększając pochylenie siedzenia wózka koją napędowe zbliżają się do rąk, zwiększa się leż odległość między stopami, a podłożem. Jest to istotne dla osób wysokich, ponieważ umożliwia dalsze wysunięcie podnóżka, Wadą dużego pochylenia płaszczyzny siedzenia wózka jest utrudnienie przesiadania się i sięgania po przedmioty umieszczone wysoko -dlatego zaleca się zoptymalizowanie kala siedzenia indywidualnie dla danej osoby na drodze prób

VI. Camber - regulacja kąta pochylenia kól [PK| tylnych.

Cambcr to takie ustawienie kol w płaszczyźnie przedmo-tylnej, w której płaszczyzna kol jest ustawiona rozbieżnie ku dołowi. Skośne ustawienie kól zwiększa stateczność wózka, przy możliwie jak najmniejszej jego szerokości. Przy takim ustawieniu kól zmniejsza się też styczna kola z podłożem, powodując zmniejszenie oporu toczenia kola po podłożu. Podczas poruszania się wózkiem ruchy rąk są bardziej ekonomiczne. Łatwiej jest też jechać wzdłuż linii prostej, również wtedy gdy droga jest pochyla |Rys. 9|

Ustawienie kot tylnych prostopadle do podłoża znacznie utrudnia sprawne napędzanie wózka i zmniejsza jego stabilność podczas jazdy po pochyłości (Rys. I0|, a ustawienie kót rozbieżne ku górze wręcz jazdę wózkiem uniemożliwia (Rys tl| Im większe jest po chylenie^ kót, tym łatwiej jest manewrować wózkiem, jednakże zbyt^-duży rozstaw kót wptywa niekorzystnie na zwiększenie całkowitej szerokości wózka, co utrudnia przejazd przez wąskie prześwity drzwi (np łazienek) W wózkach służących do codziennego użytku zalecajńę kąt od 3 do 5° (w wózkach spor-|    (owych 8-J 2°)

Zmiany kąta pochylenia kól uzyskuje się *    zmieniając liczbę podkładek pomiędzy płyt

ką mocującą (adapterem) a ramą [Rys. 2. 3| W wózkach nie posiadających adaptera camber ustawiany jest przez producenta (najczęściej oś łącząca kola ugięta jest pod odpowiednim kątem) |Rys I, ś| Następnie sprawdza się zgodność pochylenia koła lewego i prawego. Zalecana zbieżność od 0 do ± 3 mm (zwrócić uwagę na zgodność ustawienia kota lewego i prawego).

VII. Dobór kót napędowych.

W wózkach inwalidzkich stosti)e się najczęściej kola szprychowe, które są lekkie lecz w czasie transportu łatwo mogą ulec zniszczeniu. Kota napędowe mogą być wyposażone w osłony na szprychy, które montuje się po zewnętrznej stronie kól Osłony takie chronią także palce - szczególnie u te traplegików - w czasie napędzania wózka. W wózkach typu ACTIV stosuje się różnego rodzaju opony: wysokociśnieniowe, standar-1 dowe pneumatyczne, pełne - bezdęlkowe. Gdy zajdzie taka konieczność obie opony należy zmieniać jednocześnie, f

i

VUI. Dobór i regulacja mocowania obręczy napędowych.

wyróżniamy dwie podstawowe wielkości obręczy napędowych. _duze - zalecane do wózków do codziennej eksploatacji i małe -zalecane do wózków sportowych (np do ma ratonów). Obręcze napędowe powinny być zamontowane blisko kola napędowego. Wpływa to na płynną technikę jazdy, zmniej

sza szerokość wózka, a także zmniejsza ryzyko uszkodzenia skóry palców rąk. Obręcze napędowe powinny być wykonane z jak najlżejszego materiału aby nic zwiększać ciężaru całkowitego wózka. Aktualnie wykonuje się najczęście) obręcze ze stali, stopów aluminium czy tytanu. Obręcze takie nie nagrzewają się przy gwałtownym hamowaniu i nie parzą rąk (nic powodują wzrostu tem peratury między ręką a obręczą napędową), dlatego stosowane są przez większość para plcgików.

Dla tctraplegików stosuje się grubsze obręcze ze względu na łatwiejszy „chwyt' Ob ręczę takie mogą być pokryte różnymi materiałami:

i gumą, mikrogumą (są mnie) trwale, kru sza się),

i żeloplastikiem (posiadają duży stopień wytrzymałości),

i plastikiem (łatwo pękają, gromadzą ładunki elektrostatyczne, w czasie hamowania wzrasta temperatura między ręką a obręczą napędową).

Zaletą tych obręczy jest znaczne ułatwienie napędzania wózka, ze względu na zwiększenie tarcia pomiędzy ręką a obręczą napę dową. Do wad powyższych obręczy, w zależności od użytego materiału, należy zaliczyć większy ciężar, wcześniejsze zużywanie się oraz silne nagrzewanie się podczas hamowania. Dlatego też należy posługiwać się ta kimi obręczami jedynie w specjalnych rękawiczkach bez palców (tzw. kolarskich).

IX.    Dobór kól przednich.

Kola przednie mogą mieć różną średnicę, najczęściej jednak w wózkach typu ACTIV stosuje się kola: o średnicy 10 cm (zaopatrzone w opony pełne, niepompowane. wykorzystywane do jazdy w terenie i po przeszkodach) lub 5 cm (pełne, z tworzywa sztucznego, stosowane głównie na salach gimnastycznych). Przez przesunięcie mocowania przednich kol w pionie można również (jak na adapterze) regulować kąt pochylenia siedzenia.

X.    Ustawienie kąta widelca.

Mocowanie przednich kol należy tak usta wić aby uzyskać kąt 90° między podłożem.

? 53