18

Rys. 5.10. Połączenie klinowe poprzeczne z napięciem, wstępnym (wg £p>fj

Prawidłowość doboru tych wymiarów możemy sprawdzić na podstawie ogólnych zależności wytrzymałościowych.

W przypadku połączeń klinowych poprzecznych, obciążonych silą obustronnie zmienną, zastosowanie odpowiedniego napięcia wstępnego może spowodować zmianę charakteru obciążenia na jednostronnie tętniące O niewielkiej amplitudzie. W obliczeniach sprawdzających można przyjmować wartości naprężeń dopuszczalnych takie, jak w przypadku obciążeń odzerowo tętniących (k_rj, k_tj itd.), natomiast naciski powierzchniowe k„ ss 0,8 k_c,

W praktyce naprężenia dopuszczalne przyjmuje się na podstawie wartości spotykanych v,' wykonanych i wypróbowanych konstrukcjach:

Przykład 5.7

(i

Sprawdzić samohamowność klina dwustronnego symetrycznego o wymiarach: h _t — 30 mm, h₂ = 50 mm, i - 120 mm {rys. 5,8b), przyjmując współczynnik tarcia ślizgowego p = 0,1.

Rozwiązanie

Na podstawie wzoru 5.8 obliczamy wartość kąta a/2

0,0833

_Ł„“ ₌

^a2 21

50— 30-_ I 2"-12(7    12

a

■i

J

‘W*

4" 46'

Obliczamy kąt tarcia p = tgp == 0,1: o — 5° 42'

klin jest zatem saroohamowny.

t

Przykład 5.S

Zaprojektować złącze klinowe poprzeczne obciążone silą odzerowo tętniąca. F = 100 k.N, Przyjąć materiał; stal S(4S.

Rozwiązanie

Ponieważ siła jest odzerowo tętniąca, należy zastosować połączenie z napięciem wstępnym. Projektujemy połączenie „na czoło czopa" (wg rys. 5.1.0).

F„ = r„+F ^ 1.25 f = 125 kN-

Aby obliczyć średnicę I i zonu, zakładamy grubość klina s = 0,35 d. Z tablicy 4 przyjmujemy dla. trzonu k_rj — 70 MPa.

Obliczamy średnicę czopa p

*</³ d-

n ■ d¹

‘ T"~"

6.41 cm

/ r    /    ps

d 4 )-₇—    ......-= / LO■ — ---------V-----■-= ,/41,05

ⁿ ^    ^    / ^--0.35^*70

Przyjmujemy d — 1 cm i zakładamy pozostałe wymiary /łącza (oznaczenia według rys. 5.10);

a = 0,354 — 0,35-7 = 2,45 cm re 2,4 cm

h — 1,24 — 1,2" 7 = 8,4 cm

h, — h₂ = 0,6/i — 0,6 ■ 8,4 — 5,04 .-s 5 cm

d„ - 0M = 0,8-7 = 5,6 cm    ' .

Dy * 24 = 2-7- 14 cm D- l.2D_t = 1,2- 14 = 16,kem

Sprawdzamy wartości rzeczywistych'naprężeń 1 nacisków w przekrojach najsłabszych.

Rozciąganie trzonu w przekroju osłabionym

58.6 M Pa < l<_rJ =

97

_    ₌ 10,_    J25 _    1250

ar \ ,,    (0,785—0,35)-7²    21,315

y )•</-

= 70 1V1 Pa 7 — Zbiór zadań