18

i-

«oi

...t

■f

ftj,.....h_^ ^ hi _m (

■ Rys. 5.10. Połączenie (dinowc poprzeczne z napięciem, wstępnym {wg {'d])

Prawidłowość doboru tych wymiarów możemy sprawdzić na podstawie ogólnych zależności wytrzymałościowych.

W przypadku połączeń klinowych poprzecznych, obciążonych silą obustronnie zmienną, zastosowanie odpowiedniego napięcia wstępne-, go może spowodować zmianę charakteru obciążenia na jednostronnie tętniące o niewielkiej amplitudzie. W obliczeniach sprawdzających można przyjmować wartości naprężeń dopuszczalnych takie, jak w przypadku obciążeń odzerowo tętniących (Jr_rj., k_tj itd.), natomiast naciski powierzchniowe fr„ ss 0,8 k_c.

W praktyce naprężenia dopuszczalne przyjmuje się na podstawie wartości spotykanych v/ wykonanych i wypróbowanych konstrukcja di:

Przykład 5.7

Sprawdzić samohamowność klina dwustronnego symetrycznego o wymiarach: h _t — 30 mm, h₂ = 50 mm, i - 120 mm {rys. 5.8/?), przyjmując współczynnik tarcia ślizgowego p = 0,1.

Rozwiązanie

Na podstawie wzo.ru 5.8 obliczamy wartość kąta k/2

a

a

-j 4"46'

. o

Obliczamy kąt tarcia p = tgp = OJ; q — 5°43'

t

Przy kład 5.8

Zaprojektować złącze klinowe poprzeczne obciążone siłą odzerowo tętniącą F = 100 k.N. Przyjąć materiał; stal St4S.

Rozwiązanie

Ponieważ siki jest odzerowo tętniąca, należy zastosować połączenie z napięciem wstępnym. Projektujemy połączenie „na czoło czopa” (wg rys. 5.10).

F„ = F„+F - 1.25 F = 125 kN-

Aby obliczyć średnicę I rzomi, zakładamy grubość klina s == 0,35 </. Z tablicy 4 przyjmujemy dla trzonu k_rj— 70 MPa.

Obliczamy średnico czopa

jr -d¹

-c 4 Lr

d

4 ■

p5__

0,35V 70

V4i"j05

6,41 cm

Przyjmujemy d-1 cm i zakładamy pozoslale wymiary złącza (oznaczenia według, rys. 5.10);

s = 0,3 5 d — 0,35-7 = 2,45 cm re 2,4 cm h — L2d - .1,2-7 ■- 8,4 cm

- h₂ = 0,6/i — 0.,(i-8,4 — 5,04 .-s 5 cm d„ -■<)M = 0,8-7 = 5,6 cm    ' ■

D_l *.2d = 2-7- 14 cm 11- 1.2 D_t = 1,2-14= 16,8 cm

Sprawdzamy wartości rzeczywistych naprężeń i nacisków w przekrojach najsłabszych.

Rozciąganie trzonu w przekroju osłabionym

= 70 M Pa

10-

125

(0,785-0,35)-7²

1250

21,311'

w 58.6 MPa < J<_rj =

7 — Zbiór ztuhló 97