Rozwiązanie
Na podstawie wzoru 4,3 obliczamy najmniejszy nacisk powierzchniowy niezbędny do przeniesienia obciążenia. Współczynnik tarcia ślizgowego (stal — stal) przyjmujemy /< = 0,08.
2764500 Pa x 2,77 MPa
2 M, 2-500 N-m
S ji-jy.l'-! ~ 03)8■ 3,14-OdŻ-Od m2-ni
W celu wyznaczenia wartości wcisku skutecznego IPobliezamy współczynniki ct i c2 (według wzoru 3.4), przyjmując dla stali v = 0,3
•J
c
.1+4;
i-
Według wzoru 3.4 obliczamy żądaną wartość montażowego wcisku skutecznego, niezbędną do uzyskania obliczonego nacisku powierzchniowego p\ Dla stali przyjmujemy E = 2,1 ■ KP M Pa (£, = £,= £).
2.77-12
J ,37 + 3,87\ MPa -cm 82,94
2,1 ■ U)5
MPa
105
cm a; 8,3 pm
W przypadku połączeń wtłaczanych stosuje się pasowania ciasne i klasy dokładności 6-^8 ((abl. 23), do uzyskania których niezbędna jest obróbka wykańczająca. Przyjmujemy następujące chropowatości powierzchni (wg tabl. 27 i-28):
dla wałka — A’. = 6,3 gm,
dla otworu w tulei — R. — 10 pnr.
Według wzoru 3.6 obliczamy wcisk nominalny W1
W' = W-\- ł,2(R;[l .R..,) 8,3+ 1,2(6,3+ 10) - 27,9 « 28 pm
Dla W1 = 28 pm dobieramyodpowiednie pasowanie. W tym celu zakładamy wykonanie otworu w tulei z tolerancją H7 i obliczamy wartości odchyłki dolnej dla wałka
■4,.,,= - Wm!n= ES~ei stąd
- (- Wmii) - 40-<- 28) - 68 pm ■
Z tablicy 25 dla walka o 0— J20 mm odczytujemy najbliższą wartość odchyłki dolnej (ei = 63 pm), co odpowiada tolerancji r6. Ostatecznie przyjmujemy więc pasowanie H7/r6 (w zakresie średnic 120-z 140 mm), dla którego
kK.a, = -Einax = ~{ES—ci) ~ —(40—63)'= 23 pm WL.r = - - “ {El-os) = -(0-88)= 88 pm.
Mimo że dla tego pasowania wcisk mierzony W'mhi jest mniejszy od żądanego o 5 pm, m ożemy je przyj ąć, pon ieważ w prak tyce nic spo ty ka się przed miotów wykonanych dokładnie na wymiary graniczne. Można również przeprowadzić analizę tolerancji sprawdzianów (minimum 3 pm), co potwierdzi nam, że w tym przypadku zawsze uzyskamy S- 28 pm. Według wzoru 3.6 największy montażowy wcisk skuteczny wyniesie Wmax — H7J„„V— ! -2{R:] -j- R,2) = = 88 — J,2(6,3-f 10) — 68,4 pm = 0,0684 mm.
Znając W„,ax sprawdzamy (wg wzoru 3.4). jaką największą wartość osiągnie nacisk na powierzchni styku
120
0,0684
T.37+ 3^87 ’.! • !•,)'
0,0684-2,1 - 10s ' T20:W4—'
a; 22,8 MPa
Na podstawie tablicy 14 [19 J obliczamy wartości dopuszczalnych nacisków powierzchniowych p„mv ze względu na wytrzymałość elementów walcowych połączeń wtłaczanych. Dla walka drążonego (materiał — stal St5)
/W = 0,58 (1-/1 f\-Re
Z tablicy 4: Rć = 300 MPa
P„,„x = 0,58(1 — 0,25) 300 = 130,5 MPa 22,8 MPa < 130,5 MPa
Dla tulei (materiał: stal 45G2 w stanie ulepszonym cieplnie) z tablicy 4:
75