11

Średnicę nominalną (wewnętrzni!) rury D„ obliczamy z zależności

(8.1)

w' której:

Q — ilość czynnika przepływającego w jednostce czasu (m^J/s). u średnia prędkość przepływu w m/s.

Obliczoną średnicę rury zaokrąglamy do najbliższej średnicy nominalnej D„.

Grubóść ścianki łj n.iry cieńkościennej    .

(8.2)

/vA, ,

gdzie;

(/    - - grubość rury, mm,

P„ ..... ciśnienie nominalne, M Pa,

e — współczynnik zależny od rodzaju materiału i metody wykonaniu rury (rury lane — r — 0,74-0,9, rury stalowe bez szwu — r = J. ze ' szwem — z — 0,5    0.8),

c — naddatek grubości ścianki (ze względu na korozję, różnice'wymiarów'wynikające z. tolerancji wykonawczych itp.) dlii rur lanych e = (0,3    0.5} cm. a dla rur slalowych c sr 0,1 cm.

Połączenia rurowe spawane, nitowane, gwintowe obliczamy zgodnie z zasadami podanymi dla danego połączenia (spawanego, gwintowego dpi

Połączenia kołnierzowe łączone za pomocą śrub możemy obliczać podobnie jak połączenia gwintowe napięle.wstępnic kontrolowaną siłą osiową — zwłaszcza, gdy konieczne jest ustalenie napięcia wstępnego w śrubach. Dla przeciętnych warunków pracy połączenia wymiary kołnierzy dobieramy wg normy PN-72/H-74306 (tabl. 38). Zestawienie' typów i wymiarów kołnierzy podano w normie PN-70/H-74720.

Przykład SM

Dobrać wymiary rury do rurociągu dalekosiężnego przewodzącego gaz. Ciśnienie nominalne p„ = 4 MPa, żądane natężenie przepływu O 0,3 nr’/s.

.R o związa nic

Z tablicy 20 [119] przyjmujemy r = 30 m/s. Średnica rury

k- 6,3

V te-30

.

m/s

m/s

m

0,113 tn

[f_n]

Najbliższa zalecana średnica rury D_tl~- 125 mm (wg PN-54/H-0265J). Rzeczywista prędkość przepływu r przy żądanym natężeniu przepiywu

24,5 m/s

4Q 4-0,3 ⁼ / ;.'.l .'.S

Przy ciśnieniu p„= 4MPa przyjmujemy materiał rury — stal Sl5, dla której /_v= 145 MPa,    '

Uwiiga: Materiał rury zakładamy, ponieważ odpowiednie normy (m. i.n, PN-74/H-74209 i PN-74207) podają tylko ogólnie: „stale konstrukcyjne węglowe i stopowe”. Przy projektowaniu w warunkach produkcyjnych materiał liależy dobierać m. in, w zależności od przyjętego przez wytwórnię programu walcowania rur.

Grubość ścianki

Ponieważ rurociąg służy do przesyłania gazu, przyjmujemy rurę. bez szwu, Z tabł, 37 dobieramy rurę o średnicy zewnętrznej D.. ~ 133. mm i grubości ścianek g — 4 mm, dla której D_n = 125 mm,

Przykład 8.2

Określić wymiary złącza rurowego kołnierzowego przewodzącego sprężone powietrze pod ciśnieniem    MPa. Żądane natężenie przepływu

<0 ^ 0,06 nvV's.

143