11

Średnicę nominalną (wewnętrzni)) rury D„ obliczamy ?. zależności

(8.1)

S

n‘Dr, _ Q 4 v

w której:

Q — ilość czynnika przepływającego w jednostce czasu r średnia prędkość przepływu w m/s.

Obliczoną średnicę rury zaokrąglamy do najbliższej średnicy nominalnej D„.

(i r u bóść ścianki g n.iry cienkościennej    .

(S.2)

, P„-D

%7-⁺‘

gdzie:

(/    • grubość rury, mm,

p„ ..... ciśnienie nominalne, M Pa,

z — ws pó leży n n ik za I cżny od rod zaj u m a ter i a 1 u i m e t ody wyk o n a n i: i rury (rury lane — r = 0,7 4- O,⁴), rury stalowe bez szwu -= j. ze ' szwem — c ■= 0,5 -:■■ 0.8),

c — n a d d a tek gru bości ści a nk i (ze wzgłęd u na korozję, różn ice' wy m i a -rów wynikające z tolerancji wykonawczych ilp.)dla rur lanych r

= (0,3 0.5) cm. ;i dla rur stalowych c sr 0,1 cm.

Połączenia rurowe spawane, nitowane, gwintowe obliczamy zgodnie z zasadami podanymi dla danego połączenia (spawanego, gwintowego ilp.).

Połączenia kołnierzowe łączone za pomocą śrub możemy obliczać podobnie jak połączenia gwintowe napięle.wstępnie kontrolowaną siłą osiową - zwłaszcza, gdy konieczne jest ustalenie napięcia wstępnego w śrubach. Dla przeciętnych warunków pracy połączenia wymiary kołnierzy dobieramy wg normy PN-72/H-74306 (tahl. 38). Zestawienie' typów i wymiarów kołnierzy podano w normie PN-70/H-74720.

Przykład 8.1

Dobrać wymiary rury do rurociągu dalekosiężnego przewodzącego gaz. Ciśnienie nominalne p„ = 4 MPa, żądane natężenie przepływu O ^ 0,3 nr'/w

K ozwiązH mc

Z tablicy 20 }' 19] przyjmujemy r = 30 m/s, Średnica rury

/4Q ^ M*0,3 irr yj n-ib

0,113 m

«t4r

Na jbliższa zalecana średnica rury D„— 125 mm (wg PN-54/H-02651). Rzeczywista prędkość przepływu r przy żądanym natężeniu przepływu

r

40

jrJ>

4-0,3 ^Kkl25^:

w 24,5 m/s

Przy ciśnieniu p„ = 4MPa przyjmujemy materiał rury - stal St5, dla której k_r = 145 MPa,    '

Uwaga: Materiał rury zakładamy, ponieważ odpowiednie normy (m. in. PN-74/H-74209 i PN-74207) podają tylko ogólnie: „stale konstrukcyjne węglowe i stopowe”. Przy projektowaniu w warunkach produkcyjnych materiał należy dobierać m. in, w zależności od przyjętego przez wytwórnię programu walcowania rui'.

Grubość ścianki

n -p    4* ł2 5

e"%;,;•+* -FUsky⁺⁰-¹"°’^l72+0’¹*

Ponieważ rurociąg służy do przesyłania gazu, przyjmujemy rurę. bez szwu,

Z tabl. 37 dobieramy rurę o średnicy zewnętrznej D. 133, mm i grubości

ścianek g — 4 mm, dla której D_n — 125 mm.

Przykład 8.2

Określić wymiary złącza rurowego kołnierzowego przewodzącego sprężone

powietrze pod ciśnieniem    MPa. Żądane natężenie przepływu

Q - 0.06 m³/s.

143