2 4

Dr inz. Tomasz Wojewodzie - „System podatkowy w rolnictwie” - konspekt

Zarówno rolnik jak i członkowie jego rodziny są obciążeni podatkiem dochodowym od osób fizycznych w przypadku podjęcia pracy poza gospodarstwem lub prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Nie cała kwota podatków dochodowych trafia do budżetu państwa, część z zebranych kwot podatków dochodowych na mocy specjalnych ustaw stanowi dochody budżetowe samorządów terytorialnych (gmin, powiatów i województw).

Podatek VAT

Istota podatku VAT

Do WTześnia 2000r. rolnik zakupując środki produkcji (m.in.: paliwo, energię, materiały budowlane, części zamienne, itd.) płacił za nie cenę brutto (tzn. cenę netto + VAT). Mimo, że zakupowane surowce, materiały i usługi służyły do produkcji, rolnik nie mógł odzyskać zawartego w ich cenie podatku VAT, czyli traktowany był jak konsument.

Nowe przepisy dały rolnikowi szansę odzyskania swoich pieniędzy lub przynajmniej ich części. Może to nastąpić na dwa sposoby:

a)    w formie tzw. rozliczeń ryczałtowych,

b)    na tzw. zasadach ogólnych.

Forma ryczałtowa wprawdzie nie pozwala na odzyskanie całego zapłaconego VAT-u, ale jest stosunkowo prosta (nie wymaga prowadzenia ewidencji) i przez to jest tańsza. Przy sprzedaży wyprodukowanych w gospodarstwie płodów rolnych przez rolnika ryczałtowego, odbiorca powinien do wartości towaru doliczyć zryczałtowany zwrot podatku VAT (czyli obecnie 6% wartości). Odbiorca powinien wystawić również fakturę VAT RR, a pieniądze wpłacić na konto bankowe rolnika (jedynym warunkiem jaki musi spełnić rolnik ryczałtowy jest posiadanie konta bankowego). Doliczone do wartości netto towaru 6% rolnik zatrzymuje dla siebie, jest to częściowy ekwiwalent (rekompensata) podatku VAT jaki rolnik ryczałtowy zapłacił kupując środki produkcji. Jeżeli operacja odbyła się poprzez Konata bankowe nabywca ma prawo traktować wypłacony rolnikowi zryczałtowany zwrot podatku VAT jako podatek VAT naliczony, w przeciwnym wypadku kwota ta zwiększa koszt zakupu surowca.

Rolnik, którego roczne obroty (sprzedaż) przekroczyły 20 tys. zł uzyskał prawo do rozliczania się według tzw. zasad ogólnych. Nie musi jednak z niego skorzystać. Jeżeli uzna, że woli rozliczenia ryczałtowe to może przy nich pozostać.

Aby przejść na zasady ogólne rozliczania się z podatku VAT należy złożyć w urzędzie skarbowym zgłoszenie rejestracyjne, udokumentować sprzedaż produktów rolnych powyżej 20 tys. zł i przez okres co najmniej trzech miesięcy poprzedzających rezygnacje z rozliczania ryczałtowego prowadzić ewidencje sprzedaży. Do głównych obowiązków związanych z tą formą rozliczania się z urzędem skarbowym należy: prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów, składanie okresowych deklaracji dla potrzeb VAT, wystawianie faktur VAT, terminowe wpłacanie podatku do urzędu skarbowego. Jest więc to forma dużo bardziej skomplikowana, wymagająca znacznej wiedzy w tym zakresie, czasochłonna a co za tym idzie droższa.

Rozliczanie się na zasadach ogólnych daje również korzyści: rolnik może odzyskać cały VAT zapłacony w środkach produkcji przerzucając go na konsumentów. Polega to na tym że: sprzedając produkty dolicza do ceny towaru stawkę VAT - 3% (VAT należny) i wystawia fakturę. Faktury ewidencjonuje i comiesięcznie (lub co kwartał) rozlicza się z urzędem skarbowym. Od sumy podatku VAT doliczonego do towarów sprzedanych (VAT należny) odejmuje się sumę podatku VAT zapłaconego w środkach produkcji według faktur zakupu (VAT naliczony). Jeżeli różnica jest dodatnia odprowadza się ją na konto urzędu, a jeżeli jest ujemna (tzn. suma VAT doliczonego odbiorcom do wartości netto jest mniejsza od sumy VAT zapłaconego w cenach środków produkcji) rolnik powinien otrzymać od fiskusa zwrot nadpłaconego podatku.

4