20130516402

KU WYZWOLENIU

pracami, które może wykonać sama: przecież i tak dość kosztuje trwała ondulacja, plisowanie, kosmetyki, nowe suknie itd. Kiedy sekretarka ety studentka wraca wieczorem do domu, zawsze musi podnieść oczko, wyprać bluzkę czy przepracować spódniczkę. Dobrze zarabiająca kobieta może sobie oszczędzić takich robót, ale za to skazana jest na bardziej skomplikowaną elegancję, traci czas na sprawunki, przymiarki itp. Tradycja narzuca również kobiecie - nawet niezamężnej - pewną dbałość o mieszkanie. Urzędnik, przeniesiony na posadę do innego miasta, wprowadza się do hotelu, urzędniczka natomiast stara się o „własny kąt" i musi skrupulatnie o niego dbać, gdyż ludzie nie wybaczą jej niedbalstwa całkiem naturalnego u mężczyzny. Zresztą nie tylko wzgląd na opinię każe jej poświęcać czas i starania pielęgnacji urody i gospodarstwu: również dla własnej satysfakcji chce być prawdziwą kobietą. Może się zgodzić na siebie - w teraźniejszości i w przeszłości - tylko łącząc życie, które sobie urządziła, i losem, jaki zgotowały jej dziecięce zabawy i rojenia podlotka. Żywiła niegdyś narcystyczne marzenia, teraz także przeciwstawia fałłicznej dumie mężczyzny kult własnego wizerunku, chce się odsłaniać, czarować. Matka i starsze kobiery wpoiły jej zamiłowanie do gniazdka: pierwotnym kształtem marzeń o niezależności jest własny kąt t tych marzeń me wyrzeka się nawet wtedy, gdy znajduje wolność inaczej. A ponieważ jeszcze niepewnie czuje się w męskim świecie, nadal czuje potrzebę schronienia - symbolu wewnętrznej ucieczki, której przywykła szukać w sobie. Posłuszna kobiecej tradycji sama froteruje podłogę i sama gotuje, zamiast jadać w restauracji jak koledzy. Chce żyć jednocześnie jak mężczyzna i jak kobieta, przez co paoNttśa mlMfcowtązki i trudy

Jeżeli zamierza pozostać w pełni kobietą, to dlatego, że chce mieć maksymalne szanse w podejściu do drugiej płci. Najtrudniejsze problemy powstają na terenie seksualnym. Zęby być kompletnym człowiekiem, równym mężczyźnie, kobieta musi mieć dostęp do świata męskiego, jak mężczyzna do świata kobiecego, musi mieć dostęp do tego, co inne; ale wymagania innego w obu przypadkach nie są identyczne. Jeśli zdobyła już majątek czy sławę, mogą one, wyglądając na immanentne wartości, spotęgować atrakcyjność seksualną kobiety. Ale już to, że jest samodzielną, a więc czynną jednostką, zaprzecza kobiecości - wszyscy to wiedzą Kobieta niezależna - a zwłaszcza świadoma swojej sytuacji intelektualistka - cierpi zwykłe na erotyczny kompleks niższości. Nie może poświęcić swej urodzie tyle czasu i starań, co kobieta zalotna, której jedyną troską jest podobanie się. Nawet jeżeli korzysta z rad specjalistów, na terenie elegancji jest rylko amatorką. Urok kobiety wielu rozumie jako upadek transcendencji w immanencję; mężczyźni chcą widzieć tylko subtelne, poddane ciało. Czekają na spontanicznie ufiarowa-

741