5097154054

144 Aleksandra Wiercińska

nych, które utożsamiają ją z samą ewidencja księgową. A przecież, jak już wspomniano, pomiar w rachunkowości, pozostaje pod dużym wpływem indywidualnych osądów, co powoduje możliwości kreacji danych finansowych. Podejście do kreatywnej rachunkowości jedynie jako do zjawiska oznaczającego fałszerstwa i manipulacje, jest zbytnim uproszczeniem.

Wiele polskich autorytetów z dziedziny rachunkowości podkreśla pozytywne, niedoceniane znaczenie kreatywnej rachunkowości [por. Gierusz, Marty niuk, 2006; Surdykowska, 2004; Mączyńska, 2002; Moczydłowska 2002, Sawicki 2003 ]. Ich zdaniem kreatywność w rachunkowości, nie powinna być łączona z manipulacjami księgowymi. Właściwie pojmowana, jest nieodłączną jej cechą, służącą jedynie do realizacji celów przedsiębiorstwa. W. Moczydłowska stwierdza m.in.: „ ...kreacja w rachunkowości nie ma nic wspólnego z manipulacjami dokonywanymi w księgach rachunkowych i sprawozdaniach finansowych, skutkujących negatywnymi zjawiskami. Właściwie pojmowana kreatywność jest w rachunkowości niezbędna”\f\oczy&\owskdi, 2002, s.5]. Pogląd ten rozwija S. Surdykowska. Jej zdaniem rachunkowość kreatywna oznacza innowacje w sposobach liczenia wielkości prezentowanych w sprawozdaniach finansowych, które mieszczą się w granicach wyznaczonych przez obowiązujące zasady pomiaru lub wykraczające poza nie [Surdykowska, 2004, s.424]. Rachunkowość kreatywna w sensie pozytywnym, jest stosowana przez większość przedsiębiorstw. Jest połączeniem interesów przedsiębiorstwa z wymogami prawnymi i oczekiwaniami odbiorców. Zarządzający starają się tak przedstawić dane finansowe, by wizerunek jednostki był dla nich jak najkorzystniejszy. Ma ona oczywiście swoje granice, wytyczone przez normy prawne, które właściwie interpretowane przeciwdziałają zniekształceniom rzeczywistego stanu finansowego podmiotu. Przykładem kreatywności może z całą pewnością być dążenie przedsiębiorstw do zmniejszenia obciążeń podatkowych. Zwraca na to uwagę W. Mączyńska: „ Tajemnicą poliszynela jest, że mniej więcej od połowy listopada ( a bywa, że i wcześniej) księgowi przedsiębiorstw zajęci są przygotowywaniem rocznego podatkowego wizerunku przedsiębiorstwa. W grze tej muszą ( a przynajmniej powinny) być jednak przestrzegane obowiązujące regulacje prawne i zasady etyki biznesu "[Mączyńska, 2002, s.7]. Tak pojmowana kreatywna rachunkowość jest jednoznaczna ze stosowaniem właściwej polityki rachunkowości przedsiębiorstwa.

Należy zauważyć, że poprzez wybraną politykę rachunkowości przedsiębiorcy mają możliwość wpływania na wynik finansowy jednostki. Dwa podobne przedsiębiorstwa, prowadzące działalność w jednakowy ch warunkach i dysponujące takim samym majątkiem mogą dzięki zastosowaniu odmiennych instrumentów polityki rachunkowości uzyskać różne wyniki finansowe. Jednakże, różnice, które wynikają przykładowo z odmiennego sposobu wyceny rozchodu materiałów, innego rozliczania kosztów w czasie, czy z odmiennego sposobu amortyzowania majątku, mają charakter przejściowy. Prędzej czy później koszty te zostaną ujęte w księgach i wpłyną na wynik podmiotu, a kreatywne podej-