293(1) jpeg

ISBN 978-8341-14814-0. <• by WN PWN 2007

ROZDZIAŁ 8 Narzędzia polityki handlowej 281

lub, używając symboli wprowadzonych na rysunku 8.9:

(<r + b + c + d) - a - (c + <■) = b + d - c.    (8.2)

Oznacza to, że mamy dwa trójkąty, których pola mierzą społeczną straty, oraz jeden prostokąt, którego pole mierze częściowo rekompensującą ją korzyść. Warto interpretować te Straty i korzyści w następujący sposób: trójkąty reprezentują stratę efektywności, która powstaje wskutek deformującego wpływy cła na bodźce do produkcji i konsumpcji, a prostokąt reprezentuje korzyści z tytułu poprawy terms of trade, które powstają dzięki obniżeniu przez cło zagranicznej ceny eksportowej.

Korzyść zależy od zdolności oddziaływania kraju nakładającego clo na obniżenie zagranicznej ceny eksportowej. Jeśli kraj nie może oddziaływać na cenę światową (przykład „małego kraju" pokazany na rysunku 8.5), pole e, które reprezentuje efekt poprawy terms of trade, zanika i staje się oczywiste, że wprowadzenie cła zmniejsza dobrobyt. Cło deformuje bodźce zarówno dla producentów, jak i konsumentów, ponieważ skłania ich do działania w taki sposób, jakby import był droższy, niż jest w rzeczywistości. Koszt dodatkowej jednostki konsumpcji dla gospodarki to koszt dodarkowej jednostki importowanej. Ponieważ jednak cło podnosi krajową cenę powyżej ceny światowej, konsumenci zmniejszają swoją konsumpcję az do punktu, w którym ta krańcowa jednostka konsumpcji daje im przyrost dobrobytu odpowiadający cenie krajowej przy uwzględnieniu cła. Wartość dodatkowej jednostki produkcji dla gospodarki to cena jednostki importu, jaką zastępuje krajowa produkqa. Kra|owi producenci zwiększają produkcję do punktu, w którym koszt krańcowy jest równy krajowej cenie łącznic z cłem. Tak więc gospodarka produkuje dodatkowe jednostki dobra, które można by za granicą kupić taniej.

C«iia.f>

|__J straw efektywności to ł <fl

- elekt poprawy terms ot trsde (e!

Rysunek 8.10

Oddziaływanie wprowadzenia cła na dobrobyt netto

Zacienione trójkąty pokazują stratę efektywności, prostokąt zaś - zysk x tytułu poprawy terms of trade.