339 jpeg

R Krupom. M OMkld. KAonimia nO#sfc>niirorirmit Te niw ifwliftia T I. Wnwawu 2008 BN 97S-83-0I-I-48I4-0. b> WN PWN 2007

320 CZĘŚĆ H Polityka handlowa przypadkach potrafiła osiągnąć bardzo wysokie stawki efektywnej ochrony celnej. W rozdziale 8 mówiliśmy o Wspólnej Polityce Rolnej w Europie. Stosowane tam subsydia eksportowe prowadzą do tego. że wiele produktów rolnych sprzedaje się po cenie dwu- lub trzykrotnie wyższej od cen światowych. W Japonii rząd zawsze zakazywał importu ryżu. podnosząc wewnętrzne ceny podstawowego wyżywienia w tym kraju do poziomu pięciokrotnie wyższego od cen światowych. Zakaz ten był nieco mniej rygorystycznie przestrzegany w obliczu klęski nieurodzaju w połowie lat 90., ale pod koniec 1998 roku mimo protestów innych krajów, łącznie ze Stanami Zjed tłoczonymi Japonia wprowadziła na import ryżu cło w wysokości 1000%.

Stany Zjednoczone są przeważnie eksporterem żywności, co oznacza, że cła i kwoty importowe nic mogą powodować wzrostu cen (z wyjątkiem cukru). Rolnicy otrzymują spore subsydia od rządu federalnego, lecz jego niechęć do bezpośrednich wypłat pieniędzy (w przeciwieństwie do obciążania konsumentów mniej lub bardziej ukrytymi kosztami) ogranicza ich wysokość. Protekcjonizm w Stanach Zjednoczonych koncentruje się jednak na innym, często będącym przedmiotem ochrony Sektorze: przemyśle odzieżowym.

Odzież. Przemysł włókienniczy składa się z dwóch części: przemysłu tekstylnego (przędzenie i tkanie) oraz przemysłu odzieżowego (szycie ubrań z tkanin). Obie te gałęzie, a szczególnie produkcja odzieży, były silnie chronione zarówno poprzez cła, jak i przez kwoty importowe. Teraz są one objęte Porozumieniem w sprawie Tekstyliów, w którym ustala się kwoty importowe i eksportowe dla wielu krajów.

Produkcja odzieży ma dwie zasadnicze cechy. Jest pracochłonna: pracownik wymaga stosunkowo niewielkiego wyposażenia w kapitał - w niektórych przypadkach jest to zaledwie maszyna do szycia - i może wykonywać pracę nic mając formalnego wykształcenia. Technika produkcji też. jest stosunkowo prosta: nic ma problemu z przeniesieniem |cj nawet do bardzo biednych krajów. W rezultacie przemysł odzieżowy jest gałęzią, w której kraje o niskich placach mają silną przewagę kompara-tywną, a kraje o wysokich płacach są w bardzo niekorzystnej sytuacji. W krajach rozwiniętych jest to też gałąź o dobrze zorganizowanej sile roboczej. Na przykład wielu pracowników przemysłu odzieżowego jest od dawna reprezentowana przez Międzynarodowy Związek Pracowników Wytwórni Konfekcji Damskiej*.

Tabela 9. 1 pokazuje, że w Stanach Zjednoczonych przemysł odzieżowy dominuje nad innymi gałęziami pod względem poziomu ochrony celnej; wynika z niej także, jak trudno jest racjonalnie wyjaśnić faktyczne decyzje polityczne za pomocą jakiejkolwiek logiki ekonomicznej. Jak widać w tabeli, w latach 90. przemysł odzieżowy i tekstylny generował ponad trzy czwarte ponoszonych przez, konsumenta kosztów protekcjonizmu oraz ponad pięć szóstych całkowitych kosztów z tytułu zmniejszenia dobrobytu. Dziwne jest również to, że ponieważ na mocy Porozumienia w sprawie Tekstyliów ograniczono import odzieży, przydzielając licencję na import krajom eksportującym, większość kosztów z powodu spadku dobrobytu pochodzi nie z deformacji produkcji i konsumpcji, ale z transferu rent za granicę.

■ Imenmtional Latłies'Garmenl Wonfcer* Union.