352 9

równanie ceny przejęcia i wartości godziwej aktywów netto spółki przejmowanej określa wartość firmy (dodatnią łub ujemną).

Rozliczenie połączenia spółek metodą nabycia polega na sumowaniu poszczególnych pozycji aktywów i pasywów spółki przejmującej według ich wartości księgowej z odpowiednimi pozycjami aktywów i pasywów spółki przejętej według ich wartości godziwej ustalonej na dzień ich połączenia, tj. na dzień wpisania połączenia do rejestru sądu właściwego dla siedziby spółki przejmującej.

Wyceną w wartości godziwej należy objąć wszystkie aktywa i zobowiązania spółki przejętej na dzień połączenia, w tym również aktywa i pasywa niewyka-zywane dotychczas w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym spółki przejętej. Przykładowo mogą to być zobowiązania z tytułu gwarantowanych w układzie zbiorowym pracy nagród jubileuszowych lub odpraw emerytalnych, jeżeli spółka przejmowana nie stosowała w odniesieniu do nich rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Jeżeli w księgach rachunkowych spółki przejmowanej występują składniki aktywów nieodpowiadające definicji zawartej w ustawie o rachunkowości (np. należności przedawnione lub nieściągalne, nieprzydatne gospodarczo wartości niematerialne i prawne), to powinny one być odpisane jeszcze przez spółkę przejmowaną. W przeciwnym przypadku należy wprowadzić odpowiednie odpisy aktualizujące w czasie rozpoznawania aktywów i zobowiązań przejmowanej spółki.

Łączenie spółek rozliczane metodą nabycia wymaga ustalenia wartości, jaką uzyskuje spółka przejmująca za zapłacone lub wymagające zapłaty prawo własności do aktywów netto spółki przejmowanej. Wycena jest dokonywana według wartości godziwej poszczególnych składników aktywów i pasywów, którą ustawa o rachunkowości określa w sposób przedstawiony w tablicy 9.1.

Warto zaznaczyć, że kapitał (fundusz) własny spółki przejętej ustalony na dzień przejęcia (połączenia) jako aktywa netto według wartości godziwej podlega wyłączeniu.

Jeżeli istniejące na dzień połączenia aktywa lub zobowiązania spółki przejętej nie zostały ujęte w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym, gdyż nie spełniają kryteriów składników aktywów lub pasywów, to zostaną one wprowadzone do ksiąg w okresie późniejszym.

Niekiedy może się okazać, że dokonany na dzień połączenia spółek szacunek według wartości godziwej aktywów i zobowiązań nie był prawidłowy. W takim przypadku należy skorygować wartość godziwą przejętych, nadal figurujących w księgach, aktywów i zobowiązań oraz drugostronnie skorygować wartość firmy lub ujemną wartość firmy. Warunkiem wprowadzenia korekty jest jednak to, aby:

•    spółka przewidziała odzyskanie wartości wynikającej z korekty z przyszłych

korzyści ekonomicznych;

•    korekta była przeprowadzona w ciągu tego roku obrotowego, w którym miało miejsce połączenie.

352