3

towarzyszących i gospodarskich w Polsce. Metodą flotacji można wykryć w kale psów i kotów oocysty oraz jaja wszyst-
kich pasożytów oprócz jaj tasiemców i	przywr (tab. 1).
Tab. 1
Ciężary właściwe cyst, oocyst i jaj pasożytów psów i kotów
	Ciężar
Gatunek lub rodzaj pasożyta	właściwy (w kg/m^3)
Giordio duodenalis	1,0500
Cystoisospora spp./Toxoplasmo gondii	1,1100
Toxocaro canis	1,0900
Toxocara cati	1,1005
Toxascoris leonina	1,0559
Ancylostoma coninum	1,0559
Trichuris vulpis	1,1453
Toenio spp. Opisthorchis spp.

Ryc. 4 Metoda z płynem Lugola - trofozoity Tritrichomonas foetus, które przed nakropieniem płynu Lugola były żywe (A) lub martwe (B) (pow. 400x).

' Oczywiście można do badań flotacyjnych zastosować inne roztwory, niż powszechnie stosowane, których ciężar właściwy będzie większy niż 1,2 kg/m³. Wtedy jednak należy liczyć się z silniejszym oddziaływaniem destrukcyjnym tych roztworów na stwierdzane w kale formy rozwojowe pasożytów, co w większości przypadków może utrudnić lub wręcz uniemożliwić właściwe rozpoznanie. Dlatego do wykrywania jaj o ciężarze właściwym większym niż 1,2 kg/m³ stosuje się zwykle metody sedymentacyjne, z których najpowszechniej stosowanąjest metoda dekantacji.Ta metoda służy do wykrywania jaj większości gatunków przywr (np. Fasciola hepatica i Paramphistomum cervi u przeżuwaczy lub Opisthorchis spp. u mięsożernych).

Nawet powszechnie używane do flotacji roztwory mogą uszkadzać, bądź deformować cysty pasożytniczych pierwotniaków (ryc. 3). Wobec tego w przypadkach podejrzenia ich inwazji należy stosować bezpośrednie rozmazy kału z dalszym barwieniem lub metodę z płynem Lugola, która jest stosowana w diagnostyce giardiozy (inwazja Giardio du-odenalis) u zwierząt gospodarskich i towarzyszących z wyjątkiem psów i kotów, u których obecnie stosuje się szybki test immunoenzymatyczny (SNAP). Metodę tę można zastosować także u kotów, w celu określenia gatunku pasożytniczych rzęsistków (Tritrichomonas foetus i Pentatrichomonas hominis). W tym przypadku należy pamiętać, żeby biegunkowy kał koci był przechowywany i dostarczony do badań w temperaturze pokojowej (18-24°C) przed upływem 48 godzin od chwili pobrania. Wówczas w rozmazie bezpośrednim takiego kału lekarz weterynarii będzie mógł zaobserwować żywe, poruszające się rzęsistki. Jedynie żywe rzęsistki, które wykazują postępowy i obrotowy ruch w rozmazie kału po nakropieniu płynu Lugola zamrą z rozłożonymi wolnymi wiciami, które bez trudu będzie można policzyć i określić gatunek pasożyta (ryc. 4).