page0183

175

Rochwist — Ro cky-Monntains

króla, towarzyszów i gospodarza. Podobneź gonitwy, przechowały się u Serbów i w Luzacyi od czasów pogańskich. W dziejach tak zwanych bajecznych, naszej księgi historycznej, mamy podobne wyścigi Leszków, którzy przez nie zdobywali korony. J. S. Bantkie, naoczny świadek tego zwyczaju, opisał go w Pamiętniku warszawskim w tomie XXI z r. 1821. Czy utrzymał się dotąd we wsiach okolicznych Wrocławia, nie jest nam wiadomem. K. WŁ W.

Rocky-MOUIltaillS czy Stony-Mountains, góry skaliste, jest to ogólna nazwa wielce rozgałęzionego w rozmaite odnogi pasma gór północnej Ameryki, które jako północne przedłużenie centralnych Kordylierów mexykańskich czyli Sierre-Madre, przerzyna cały obszar Stanów Zjednoczonych i Ameryki angielskiej w kierunku zachodnio-północno-zachodnim od 36°, a raczej już od 32° szer. półn., aż po same brzegi morza Lodowatego i ujście rz. Mockenzie, do 70® szer. półn., w długości 510—570 mil i stanowi granicę pomiędzy wielką równiną środkową na wschodzie, a płaskowzgórzem i górzystemi krainami Kalifornii wyższej, Utah, Oregonu i Nowej Kaledonii, a zarazem ciekawy rozdział wodny, klimatyczny, roślinny i antropologiczny. Z węzła gór Sierra-Verde między 38^x/₂ i 10 '/₂ szer. półn. rozchodzą się ku południo-wschodowi do Nowego Mexyku dwa pasma: zachodnie tworzy dział wodny między rzeką Rio-Grande del Norte, a Rio-Colorado i ciągnie się pod nazwami Sierra de las Gral-las, Sierra de los Mimbres czyli de Mogollon, aż pod same niemal mexykańskie pasmo Sierra Mądre, oddzielone od tego ostatniego jedynie płaskowzgórzem rzeki, Rio Gila. Pasmo wschodnie Sierra de los Comanches zawiera kilka podłużnych dolin, z których najznaczniejszą jest dolina rzeki Rio Pesos i kończy sic dopiero pod 29° szer. półn. w Texas pod nazwą gór Guadelupe. Podstawę obudwu pasm tworzy płaskowzgórze na 2—7,000 stóp wysokie. Wschodnie pasmo, noszące od 36° szer. począwszy nazwę Rocky-Mountains, ukazuje na wschodniej krawędzi znaczne ostrosłupy granitowe (pic’s). Dalej ku północy, po za głębokim przełomem rzeki Arkansas, wznoszą się wierzchołki James-Peak czyli Pikes-Peak, Long’s-Peak czyli Bighorn, ostatni z nich najwyższy pewnie szczyt w calem paśmie Rocky-Mountains, w obrębie Stanów Zjednoczonych. Począwszy od James-Peak, główne pasma (wschodnie i zachodnie) połączone są z sobą kilku rzędami gór wysokich, z czego powstają wielkie doliny wzniesione i zamknięte zwane Parks, których między 39° i 41° szer. półn. jest trzy, to jest South- Park czyli Bayon-Salade, u stóp Pike-Peak’a i na północo-zachód od źródeł rzeki Arkansas, Middle-Park czyli Old-Park ze źródłami rzeki Grand-River i Rio Colorado i North-Park czyli New-Park ze źródłami rzeki Nebraska (North-Fork) i Platte-River. Ku północo-zachodowi ciągną się góry Windrił-er na 17 mil długości i 6y₃ mil szerokości, inny ciekawy węzeł gór, z których wypływają rzeka Windriver, (przytok Missouri), Green-River (wyższy Colorado) i Lewis-Fork (przytok rzeki Kolumbia), a którego punkt najwyższy Fremonts-Peak wznosi sic na 12,732 stóp. Ku północo-zachodowi, do Oregonu, z węzła tego wyrzynają się góry rzeki Salmon-River ze źródłami rzek Salmon River (Lewis-Riwer) i North-Fork, które tylko kilka tysięcy stóp są oddalone od źródeł Missouri. Dalej ku północo-wschodowi ciągną się niskie góry Blaekhdls czyli czarne wzgórza aż do ujścia rzeki Yellowstone do Missouri. Ku poładnio-zachodowi biegną ku krainie Utak góry Timpanogos i Wah-sacz, mało co ponad płaskowzgórze (5—7,000 stóp) wyniesione, dzieląc je na wschodnie i zachodnie. Tamto leży między 37 i 43°, to zaś między 34 i 45° szer. półn. zajmując całą przestrzeń pomiędzy górami Rocky-Mountains i Sier-ra-Nevada wyższej Kalifornii. Na północ gór Windriver, główne pasmo Rocky-