453

(por. 4.1.7., 4.2.10.). Z kolei konstrukcje, którym można przypisać podstawy czasownikowe, jak przymrozek czy też przymglą, traktuje się jako dewerbalne (inaczej Kleszczowa 1977).

Najczęściej występującym formantem derywatów od wyrażeń przyimkowych jest paradygmat rodzaju nijakiego z -e w mianowniku zmieniający paradygmat członu wyrażenia syntaktycznego, por. bezdroże, nadwozie, naręcze, podwozie, podudzie, przedmieście, przedszkole, przedwiośnie, zaplecze. Szczególnie często formant ten występuje w derywatach od wyrażeń z między (por. np. międzywojnie, międzygórze, między żebrze), natomiast rzadki jest przy podstawach z na-. Te z kolei najczęściej wiążą się z formantami sufiksalnymi, przede wszystkim formantem -ek, najczęstszym (z sufiksalnych) wśród derywatów od wyrażeń syntaktycznych, i formantem -nik, drugim co do częstości występowania, por. np. napiwek, naskórek, nakolanek hist., odludek, pociotek, podbródek, podgłówek, podwieczorek, przypiecek', nausznik, napiętnik rzem., nakolannik sport., nad-brodnik bot., podokiennik, podgniezdnik Iow. i in. Bardziej sporadycznie pojawiają się formanty: -owiec (np. beztlenowiec biol., bezzawiasowiec zool., pozagniazdowiec zool.), -ica (np. nagolenica hist., podgardlica zool., podoknica bud.), -nica (np. podrozjadnica, przyściennica bud.), -ka (np. bezpienka zool., podsufitka bud.), -ak (np. nabłoniak med., zakorzak zool.), -niak (np. nakostniak wet., nadoczniak Iow.), -nia (np. nawierzchnia, powierzchnia, podskórnia bot.), -ec (np. podrożeć zool., bezimieniec rząd.); hapax legomena stanowią derywaty z formantami: -ik (przypołudnik bot.), -isko (polesisko), -ówka (podkolanówka), -owisko (pobojowisko), -owtiik (zagniazdownik), -izm (zamordyzm).

Z formantów paradygmatycznych męski i zwłaszcza żeński zmieniające paradygmat drugiego członu wyrażenia syntaktycznego (por. nadmiar, naziom geol., podkolan bot., bezdeń poet., bezbrzeż poet., poświerka zool.) występują rzadziej niż nijaki -e. Natomiast wielką grupę stanowią formanty paradyg-matyczne nie wnoszące zmiany paradygmatu rzeczownika w drugim członie wyrażenia (por. bezsens, przedpole, beztroska)', dużą przewagę liczbową ma tu paradygmat męski (ok. 60% derywatów tego typu), por. np. bezład, podtekst, przedświt, odwiatr łow., zaświatfy). Udział poszczególnych formantów obrazuje tabela 12.

Tabela 12

Ponad 130	70-100	30-40	10-20	3-10	1
paradygmat n. -e ze zmianą paradygmatu podstawy	formanty parady gmatycz-ne bez zmiany paradygmatu podstawy -ek	-nik	paradygmat m. ze zmianą paradygmatu podstawy	paradygmat ż. ze zmianą paradygmatu podstawy -owiec -ica, -nica -ak, -niak -nia	-ec -iky -ownik -ówka -isko, -owisko -izm

453