85002

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA OSOBY, KTÓRYM NIE MOŻNA PRZYPISAĆ WINY -art. 427.

Art. 427. Kto z mocy ustawy lub umowy jest zobowiązany do nadzoru nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można, ten obowiązany jest do naprawienia szkody wyrządzonej przez tę osobę, chyba że uczynił zadość obowiązkowi nadzoru albo że szkoda byłaby powstała także przy starannym wykonywaniu nadzoru. Przepis ten stosuje się również do osób wykonywających bez obowiązku ustawowego ani umownego stałą pieczę nad osobą, której z powodu wieku albo stanu psychicznego lub cielesnego winy poczytać nie można.

I. Chodzi o odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez osobę niepoczytalną. Szkoda ma być wyrządzona osobie 3. - przepis nie dotyczy szkody wyrządzonej przez osobę niepoczytalną samej sobie ani zobowiązanemu do nadzoru. Niewypowiedzianą przesłanką, wynikającą z całokształtu przepisów jest aby szkoda była wyrządzona w sposob bezprawny, choć niezawiniony, bo niepoczytalny. Jeżeli zatem wariat zabije kogoś w obronie koniecznej nikt nie poniesie odpowiedzialności, bo nic działał bezprawnie. Przepis wymienia przyczyny niepoczytalności

a)    a) wiek - do 13 lat;

b)    b) stan psychiczny - np. choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy, inne zaburzenia - trwale lub przemijające;

c)    c) stan cielesny - np. inwalidztwo, głuchota, ślepota, podeszły wiek.

Ił. Odpowiedzialność za szkodę ponosi ten, kto był zobowiązany do nadzoru nad niepoczytalnym - bezpośrednim sprawcą szkody. Według przepisu obowiązek nadzoru może wynikać z;

-    - ustawy - rodzice w stosunku do dzieci, opiekun, kurator;

-    - umowy - niania w stosunku do dziecka, wychowawca na koloniach;

-    - podjęcia stałej pieczy faktycznej - obowiązek nie wynika ani z ustawy ani z umowy, osoba ta przyjmuje dobrowolnie na siebie ten obowiązek (chodzi o pieczę faktyczną, dobrowolną i stałą).