ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA OSOBY KTÓRYMI SIĘ POSŁUŻONO - art. 429.
6
Art. 429. Kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.
Odpowiedzialność ta w praktyce ma stosunkowo rzadkie zastosowanie.
I. (1) Chodzi o szkodę wyrządzoną przez osobę, której powierzono wykonanie czynności - a contrario do art. 430 - nie będąca podwładnym. Osoba ta pozostaje zatem samodzielnym, nie podlegającym kierownictwu, wykonawcą czynności np. z umowy o dzieło, zlecenia.
(2) Ta szkoda musi być wyrządzona przy wykonywaniu powierzonej czynności (str. 50).
Nie jest tu konieczne wykazanie, że osoba wykonująca czynność ponosi winę.
II. Gdy dwa wyżej wymienione warunki są spełnione, to za szkodę odpowiada „ten kto powierzył wykonanie czynności drugiemu” . Chodzi tu o osobę, która jest stroną umowy o dzieło, umowy zlecenia, powierza wykonanie czynności. Nie musi temu towarzyszyć żaden konkretny stosunek prawny. Nie badamy też czy powierzenia nastąpiło „na własny rachunek” , czy nie.
III. Powierzający odpowiada na zasadzie domniemanej winy w wyborze culpa in eligendo.
IV. Z odpowiedzialności powierzający wyk. czynności może się zwolnić jeżeli:
D C przeprowadzi dowód braku winy w wyborze udowodni, że dołożył należytej staranności przy wyborze chodzi o wykazanie, że wybrał staranie osobę o odpow iednich kwalifikacjach zawodowych, odpowiednim stanie psychicznym, fizycznym;
□ □ udowodni, że wykonanie czynności powierzył profesjonaliście („osobie, przedsiębiorstwu lub zakładow i, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności” ). Nie bada się wówczas nawet winy w wyborze.
Ta okoliczność zwalniająca powoduje, że przepis jest rzadko wykorzystywany w praktyce, gdyż z reguły powierzamy wykonanie czynności, osobom, które się tym trudnią. Art. 429 dotyczy sytuacji, gdy ktoś powierza zadanie amatorowi.
Czasami pojawia się problem konkurencji odpow iedzialności z art. 429 i odp. kontraktowej z art. 474 - ta ostatnia jest dalej idąca i surowsza.