5 (334)

Strategiczne pozycje w tcktcic

aplikatury natomia,, a«,_{Mzane s}, ogólnymi zasadami dyskursu H E ^{GrlCC tormu}*“ie ^warunki, które musi spełnić implikatura kon _)(efjacyina:

_y (jonwcrsacyjnc Implikatury są możliwe do wprowadzenia na pod-jtriric zasady m.in. kooperacji, k jconswraacyi¹¹¹ implikatury są możliwe do określenia, _c iconwersacyjnc implikatury są nicrozdzielne. if jioniscrsacyine implikatury są częścią znaczenia wyrażanych jorm; są one niekonwencjonalne,

_t konwersacyjne implikatury mogą być niewymierne (za: Kalisz ' 1993.71).

Zasada kooperacji i grzeczności przejawia się w trzech posiula-Mćh (Leech 1983):

- osiągaj swój cel komunikacyjny najmniejszym kosztem partnera,

__ (jjz do kontynuowania konwersacji, unikaj jawnego blokowania strategii partnera,

_ _umiej w odpowiedniej chwili wycofać się z uczestnictwa w danej strategii konwersacyjnej, nie degradując przy tym partnera. Zaburzenia w którymkolwiek z prezentowanych postulatów wywołują natychmiastową reakcję ze strony jednego z partnerów komunikacji. Zachwianie zasady kooperacji i dążenie do własnej korzyści w działaniu wymusza czasem agresywność w porozumiewaniu się.

Zasada grzeczności dotyczy z kolei takich form zachowania językowego, które są akceptowane i oczekiwane przez uczestników komunikacji. Reguła ta nie zawsze działa w sposób obligatoryjny. Zależna jest od stosunku interlokutora do innych oraz własnej tolerancji. Do wyżej wymienionych warunków dodajemy jeszcze zasadę ekonomii konwersacyjnej. Zasada ta wynika ze sformułowanego przez D. Sperbera i D. Willsona (1986) efektu kontekstowego. Jego istota polega na założeniu, że interlokutorzy posiadają taką samą lub podobną moc inferencji wnioskowania konwersacyjnego, czyli rozumienia znaczeń, jaką my posiadamy Musimy więc wybrać takie formy interakcji werbalnej, za pomocą których uzyskamy największy efekt zmiany kontekstu, przy najmniejszej wydajności werbalnej.

169