Analiza 7

funkcjonalnych powinno dokonać kierownictwo zakładu. Wykorzystywanie analizy funkcjonalnej i jej przeprowadzenie przez jednostki odpowiedzialne za wykonywaną pracę może być subiektywne.

• decyzyjną - kładzie nacisk na porządkowanie zjawisk według zależności przyczynowo-skutkowych i grupuje je wokół określonej decyzji. Polega ona na przeprowadzaniu analiz wycinkowych związanych z podejmowaniem konkretnych decyzji.

Ze względu na rodzaj informacji analitycznej rozróżnia się analizę:

• wskaźnikową - w analizie wskaźnikowej ocenę działalności gospodarczej przeprowadza się w oparciu o dobrane i zweryfikowane wskaźniki i współczynniki;

• zależnościową - analiza zależnościowa stanowi kontynuację analizy wskaźnikowej i zmierza do wyjaśnienia przyczyn kształtowania się wskaźników i współczynników.

Reasumując można stwierdzić, że przy wykorzystywaniu istniejących i teoretycznie opracowanych metod i zakresów analizy należy zawsze zwracać główną uwagę na jej cel i przydatność w konkretnych warunkach funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa posiada co najmniej trojaki charakter.

Jest bowiem instrumentem i metafunkcjązarządzania oraz systemem metod oceny. Jej priorytetowa rola i znaczenie w zarządzaniu odzwierciedla się głównie w procesach prognozowania, decydowania i kontrolowania. Pozwala ona na uczynienie misji i celu ostatecznego przedsiębiorstwa zasadniczą podstawą oceny skuteczności i racjonalności jego działania w wymiarze funkcjonalnym, dysfunkcjonalnym i niefunkcjonalnym.

Zarządzanie jest złożonym procesem o największej doniosłości dla stworzenia i zapewnienia warunków pomyślnej realizacji wielu różnorodnych celów i zadań zorientowanych wokół wypełniania misji i celów ostatecznych przedsiębiorstwa.

Misja i cel ostateczny przedsiębiorstwa, w postaci maksymalizacji długo-okresowego zysku i rozwoju przedsiębiorstwa, w sposób jednoznaczny wskazują na potrzebę tworzenia wielokryterialnego i wielowymiarowego systemu ocen, zdolnego do ich promowania. Misja kreuje podstawy formułowania, realizacji i kontroli celu ostatecznego, który, wynikając z niej, winien nie tylko przystawać do misji, lecz przede wszystkim ją wzmacniać i rozwijać.

O funkcjonalnej analizie ekonomicznej należy mówić - podobnie jak pozostałych rodzajach analizy ekonomicznej - jako o systemie metod i jako instrumencie zarządzania, niezbędnym dla koordynacji, synchronizacji i integracji działalności rzeczowej i regulacyjnej przedsiębiorstwa. Funkcjonalny wymiar analizy ekonomicznej wprost wiąże się nie tylko z misją i celem ostatecznym przedsiębiorstwa, lecz także z koniecznością zapewniania trwałych warunków jego egzystencji.

Funkcjonalna analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa jest wyodrębniona z całokształtu analiz ekonomicznych na podstawie kryterium stosowanych metod analitycznych. Należy ją przeto rozumieć jako system metod diagnozowania i analizowania istnienia i współzależności działania określonych elementów, części, procesów i struktur ze względu głównie na jeden zasadniczy wymiar ewaluacji.

Tym podstawowym wymiarem oceny jest ich wpływ na powodzenie funkcjonowania przedsiębiorstwa jako całości. Analiza funkcjonalna jest jednocześnie instrumentem zarządzania i systemem metod oceny działalności przedsiębiorstwa pretendującym do zajęcia szczególnego miejsca w systemie zarządzania nie tylko przedsiębiorstwami zarobkującymi. Przyjęcie misji i celu

7