CCF20081007002

PN-91/M-04301

rolling friction with slip frottement de roulement et de glissement Rollreibung mit Schlupf, Walzreibung TpeHne KaneHMa c CKO/ibHceHHeM

3.7.    tarcie zewnętrzne — tarcie ciał znajdujących się w bezpośrednim styku powierzchniowym.

external friction frottement externe aussere Reibung BH.euiHoe Tpemre

3.8.    tarcie płynne — tarcie ciał, których powierzchnie w strefie styku są oddzielone warstwą substancji płynnej, ciekłej lub gazowej o ciśnieniu równoważącym siły normalne wzajemnego nacisku ciał.

fluid friction frottement visqueux Fliissigkeitreibung >KHflKOCTHoe Tpenne

3.9.    tarcie wewnętrzne — tarcie cząstek substancji oddzielającej powierzchnie ciał przy tarciu płynnym.

Tarcie wewnętrzne może też występować w obrębie jednego ciała jako wzajemne tarcie cząstek tego ciała przy jego odkształceniach, internal friction frottement interne innere Reibung BHyTpeHHoe TpeHne

3.10.    tarcie suche — tarcie zewnętrzne zachodzące całkowicie bez udziału substancji smarnych lub innych doprowadzonych z zewnątrz, lub znajdujących się w naturalnym otoczeniu ciał trących.

W ogólnych zagadnieniach dotyczących eksploatacji maszyn dopuszcza się stosowanie nazwy tarcia suchego w znaczeniu tarcia technicznie suchego wg 3.11. dry friction frottement a sec Trockenreibung cyxoe TpeHHe

3.11.    tarcie technicznie suche — tarcie zewnętrzne zachodzące bez udziału substancji smarnych, lecz w warunkach oddziaływania naturalnego otoczenia (np. atmosfery) na stan powierzchni ciał trących w strefie ich styku.

technical dry friction frottement a sec techniąue technische Trockenreibung TexHHnecKHe cyxoe Tpenne

3.12.    tarcie graniczne — tarcie ciał, których powierzchnie w strefie styku są oddzielone warstwą substancji smarnej o najmniejszej grubości, zależnej od właściwości Teologicznych i przyczepności substancji smarnej do powierzchni ciał trących.

limiting friction frottement limite Grenzreibung rpannHHoe TpeHne

3.13.    tarcie mieszane — tarcie ruchowe, przy którym w strefie styku ciał występują zjawiska charakterystyczne dla co najmniej dwóch z następujących rodzajów

tarcia: tarcia suchego, technicznie suchego, granicznego lub płynnego. mixed friction frottement mixte Mischreibung CMemaHHoe TpeHne

4. WIELKOŚCI FIZYCZNE I ZALEŻNOŚCI ZWIĄZANE Z TARCIEM

4.1.    siła tarcia spoczynkowego — siła tarcia o wartości nie większej niż najmniejsza wartość siły zewnętrznej zdolnej do wyprowadzenia stykających się ciał ze stanu względnego spoczynku.

static friction force force de frottement au repos statische Reib(ungs)kraft cnna craTHnecjcoro TpeHHH

4.2.    siła tarcia ruchowego — siła tarcia występująca w przypadku ciał będących w styku powierzchniowym i we względnym ruchu.

kinetic friction force

force de frottement en mouvement

kinetische Reib(ungs)kraft

CHJta KHHOTHHeCKOrO TpeHHH

4.3.    współczynnik tarcia spoczynkowego — współczynnik tarcia odniesiony do największej siły tarcia (siły tarcia całkowicie rozwiniętego), możliwej do wystąpienia w warunkach względnego spoczynku.

coefficient of static friction coefficient de frottement au repos statischen Reib(ungs)koeffizient

K03(j)(J)HUHeHT CTaTHHeCKOrO TpeHHH

4.4.    współczynnik tarcia ruchowego — współczynnik tarcia dla trących się ciał znajdujących się w ruchu względnym. Rozróżnia się chwilowy i średni współczynnik tarcia ruchowego.

coefficient of kinetic friction coefficient de frottement en mouvement kinetischer Reib(ungs)koeffizient

K03<{j(j)HUHeHT KHHeTHMeCKOTO TpeHHH

4.5.    powierzchnia tarcia — pole styku ciał trących. W przypadku tarcia ruchowego powierzchnia tarcia odnosi się do chwilowego styku ciał.

friction surface surface de frottement Reib(ungs)flache nOBepXHOCTb TpeHHH

4.6.    moment tarcia — moment siły tarcia względem prostej, której położenie zależy od przyjętych warunków oceny oporów tarcia.

moment of friction moment de frottement Reib(ungs)moment MOMeHT TpeHHH

4.7.    droga tarcia — długość linii stanowiącej drogę względnego przemieszczenia się środka ciężkości powierzchni tarcia w określonym czasie tarcia ruchowego.

path of friction distance de frottement