CCF20121114004

Tłuszcze złożone różnią się od tłuszczów prostych tym, że poza kwasami tłuszczowymi i alkoholem posiadają w swej cząsteczce składniki azotowe i fosforowe, a niekiedy i węglowodanowe. Szeroko rozpowszechnione w tkankach zwierzęcych są fosfolipidy. Przedstawicielami fosfolipidów są np. lecytyny (fosfatydylocholiny).

Lecytyny zbudowane są z cząsteczki glicerolu zestryfikowanego dwiema cząsteczkami kwasów tłuszczowych oraz z jednej cząsteczki kwasu fosforowego, zestryfikowanego aminoalkoholem choliną. Istnieje szereg odmian lecytyn, różniących się między sobą rodnikami kwasów tłuszczowych oraz położeniem kwasu fosforowego.

R—C—O—CH,

I

R'—C—O—CH    O

CH₂—N(CH₃)₃

II I II o    h₂c—O—P—o—ch₂ —

cr

Lecytyna (fosfatydylocholina)

Lecytyny są substancjami żółtymi, woskowatymi. Ma powietrzu łatwo się utleniają . Są to związki higroskopijne, łatwo rozpuszczalne w rozpuszczalnikach organicznych oraz w wodnych roztworach kwasów żółciowych. Nie rozpuszczają się w acetonie i wodzie z którą tworzą lepkie koloidalne roztwory'.

Badanie składu lecytyn:

1.    wykrywanie glicerolu

Na suchej lecytynie wykonać reakcję akroleinową na obecność glicerolu.

2.    wykrywanie kwasów tłuszczowych:

Zasada-, pod wpływem NaOH lecytyna ulega hydrolizie i tworzą się sole sodowe kwasów tłuszczowych oraz powstająca z choliny trimetyloamina N(CHj)3

Wykonanie oznaczenia:

Odczynniki: lecytyna

20% NaOIi

Umieścić kilka granulek lecytyny w probówce i nalać około 3 ml stężonego NaOH. Ogrzewać przez kilka minut. Podczas ogrzewania czuć woń trimetyioaminy. W roztworze tworzą się mydlą.

3.    Wykrywanie kwasu fosforowego

Zasada: podczas utleniania lecytyny w wysokiej temperaturze wszystkie jej składniki ulegaja utlenieniu na substancje lotne. Fosfor jako ciało stałe pozostaje na dnie probówki, a po rozpuszczeniu w rozcieńczonym HNOj można go wykryć molibdenianem amonu, z którym tworzy żółty osad fosforomolibdenianu amonu (NFŁtLPCL 12 M0O3

Wykonanie oznaczenia

Odczynniki-, lecytyna

mieszanina do spalań (KNO3 + K2CO3 w stosunku. 2:3)

HNO3 rozcieńczony molibdenian amonu

Do probówki wsypać kilka granulek lecytyny dodać dwukrotnie większą ilość mieszaniny do spalań i trzymać nad płomieniem palnika tak długo, aż powstanie czarny osad., który po ostudzeniu należy rozpuścić w rozcieńczonym kwasie azotowym Zawartość probówki przesączyć. Do otrzymanego przesączu wlać niewielką ilość molibdenianu amonu, aż do uzyskania żółtego zabarwienia.

33