0000082 2

Metabolizm tłuszczowców

Tłuszczowce stanowią złożoną grupę związków, różniącą się od większości dotychczas omawianych nierozpuszczalnością w wodzie i dobrą rozpuszczalnością w takich związkach organicznych, jak: alkohole, aceton, ciekłe węglowodory alifatyczne, benzen, eter etylowy. Ponadto tworzą one roztwory w benzynie i eterze naftowym, które razem z poprzednimi są określane jako rozpuszczalniki tłuszczowe. Tłuszczowce są dzielone zasadniczo na: tłuszcze właściwe, woski i tłuszcze złożone, a wymienione grupy stanowią związki o charakterze estrów i są określane jako tłuszcze zmy-dlające się. W odróżnieniu od nich należy wymienić towarzyszące tłuszczom zmydlającym się i rozpuszczalne w nich związki niezmydla-jące się, do których należą sterydy, karotenowce i terpeny oraz stałe węglowodory. Wymienione pochodne izopentenolu zostały omówione w rozdziale 7, a zaliczanie ich do tłuszczowców jest niewłaściwe i może być uzasadnione tylko wspólnym z nimi występowaniem i rozpuszczalnością.

Tłuszczowce występują we wszystkich grupach organizmów żywych, gdzie stanowią zapasowy i skondensowany materiał energetyczny oraz składniki błon komórkowych. W organizmie zwierzęcym tłuszcz stanowi specjalną tkankę, w której wypełnia prawie całkowicie komórki (np. słonina) lub przerasta tkankę mięśniową, natomiast w roślinach występuje głównie jako energetyczny składnik nasion, tzw. roślin oleistych oraz w plastydach i mitochondriach. Na przykład nasiona słonecznika zawierają 24—38% tłuszczu, lnu i konopi — ok. 30%, soi — 20% i maku — 45%. Nasiona zbóż i częściej uprawianych roślin motylkowych zawierają zaledwie 2—4% tłuszczu.

Tłuszcze właściwe

Tłuszcze właściwe są pod względem chemicznym mieszaninami estrów trój wodorotlenowego alkoholu — glicerolu i kwasów organicznych; stanowią więc mieszaninę trójgli-cerydów z niewielką domieszką dwuglicerydów i jednoglicerydów.

326    .