czoną formę opodatkowania sprzedaży dokonywanej na targowiskach. Pobici a się ją niezależnie od świadczeń pieniężnych uiszczanych tytułem korzystania z urządzeń targowych lub usług realizowanych przez prowadzącego targowi sko. Ponadto samo uiszczenie opłaty targowej nie uwalnia osób nią obciążonych od obowiązku ponoszenia także innych świadczeń finansowych wynikając v< li z zasad powszechnie obowiązującego systemu podatkowego w Polsce, a więi z tytułu podatku od towarów i usług, podatków dochodowych, podatku ml czynności cywilnoprawnych bądź innych jeszcze podatków. Na przykl.nl nabycie samochodu na giełdzie, gdzie pobierana jest opłata targowa, nie zwal nia uczestników transakcji od obowiązku zapłacenia w określonej wysokości podatku od czynności cywilnoprawnych. Posługując się innym przykładem można również wskazać, że uiszczenie opłaty targowej nie będzie zwalniało rzemieślnika sprzedającego swe wyroby na placu targowym od uiszczenia należnego podatku dochodowego49.
podmioty zobowiązane do wnoszenia opłaty targowej
Podmiotami obowiązanymi do wnoszenia opłaty targowej są zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne, a także jednostki organizacyjne nieposia-dające osobowości prawnej, dokonujące w danym dniu sprzedaży na targowi skach. Pojęcie targowiska dla celów tej opłaty zostało określone bardzo szeroko Targowiskami w świetle ustawy o podatkach i opłatach lokalnych są wszelkie miejsca, w których prowadzony jest handel, np. z ręki, koszów, stoisk, wozów konnych, przyczep, pojazdów samochodowych, a także sprzedaż zwierząt, środków transportowych i części do środków transportowych. Ponieważ jest tu mowa o wszelkich miejscach, oznacza to, że nie chodzi tu tylko o miejsca wyznaczone jako targowiska, ale i inne miejsca położone na terenie gmin, w których dokonywana jest sprzedaż.
Opłata targowa płacona jest według dziennych stawek kwotowych. Stawki te są zróżnicowane i nawiązują zawsze do określonej podstawy wymierzenia opłaty. W związku z tym wyższe stawki pobierane są z reguły przy sprzedaży z samochodów ciężarowych o dużej ładowności bądź też z dużych obiektów i straganów. Natomiast niższe stawki obowiązują głównie przy sprzedaży obnośnej z ręki czy np. z koszyka.
Zróżnicowanie stawek może również występować w zależności od miejscowości, w której znajduje się targowisko, a także położenia samego targowiska: na obszarze danej miejscowości czy całej gminy. Na przykład wyższe stawki opłaty targowej występują w centralnych punktach miasta, natomiast niższe na obszarach peryferyjnych. W każdym przypadku konkretną wysokość stawek określają właściwe rady gmin, które są w tym względzie związane górnym, maksymalnym poziomem stawki dziennej.
Należy podkreślić, że podobnie jak w innych opłatach lokalnych stawka maksymalna opłaty targowej ulega również corocznym zmianom, stosownie do wskaźnika wzrostu cen detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych * R. Mastalski, Prawo podatkowe, Warszawa 2001, s. 519-520.
w okresie pierwszych trzech kwartałów roku, w którym stawki ulegają podwyższeniu w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego50.
Z opłaty targowej zwolnione są podmioty, które są podatnikami podatku od nieruchomości w związku z przedmiotami opodatkowania położonymi na targowiskach. Rady gmin mogą ponadto na swym terenie wprowadzać dodatkowe zwolnienia w opłacie targowej. Na przykład zwolnienie z poboru opłaty targowej, gdy wyłącznym przedmiotem handlu ulicznego jest sprzedaż biletów komunikacji miejskiej, gazet itp.
Zasady ustalania, poboru i terminy płatności opłaty targowej określa również rada gminy w formie uchwały.
Opłata miejscowa, której ogólna konstrukcja określona jest w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych jest pobierana od osób fizycznych przebywających w miejscowościach uzdrowiskowych i turystycznych. Chodzi tu o pobyt dłuższy niż jedna doba, którego celem jest wypoczynek, poratowanie zdrowia, szkolenie lub turystyka.
W przeciwieństwie do opłaty targowej, opłaty miejscowej nie może wprowadzać każda gmina według własnego uznania. Jej pobór zarządzić mogą jedynie te gminy, których obszar posiada korzystne właściwości klimatyczne bądź walory krajobrazowe.
Wykaz miejscowości, które odpowiadają tym kryteriom ustala wojewoda po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw ochrony środowiska. Z wnioskiem o uznanie danej miejscowości za taką, w której można pobierać opłatę miejscową występuje do wojewody rada gminy.
Uchwała rady gminy w sprawie opłaty miejscowej może być podjęta dopiero po uznaniu danej miejscowości przez wojewodę za odpowiadającą tym kryteriom51.
Podstawę obliczenia opłaty miejscowej stanowi liczba dni pobytu poszczególnej osoby w danej miejscowości. Opłatę pobiera się za każdy dzień pobytu w wysokości określanej kwotowo w drodze uchwały przez właściwą radę gminy. Jednakże stawki te nie mogą przekroczyć pewnego górnego poziomu, określonego tak jak w przypadku opłaty targowej.
Zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności opłaty miejscowej, określają poszczególne rady gmin w drodze odpowiedniej uchwały. Oplata ta może być pobierana w formie inkasa. Inkasentami są najczęściej administratorzy ośrodków wczasowych, właściciele pensjonatów, kwater prywatnych itp.52
Opłata miejscowa, wbrew swej nazwie, nie jest opłatą, lecz podatkiem. Nie występuje bowiem świadczenie wzajemne ze strony urzędu gminy lub
* Górne granice sławek kwotowych na każdy rok podatkowy ogłasza minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze obwieszczenia w Monitorze Polskim.
" L. lite!, S. Presnarowicz, Podatki i opłaty samorządowe, Warszawa 2003, s. 358.
" A. Hanusz, R Czerski, Gminne podatki..., s. 220.
329