DSC05200

nadciekłością. W takiej cieczy nie występują siły tarcia wewnętrznego, a wprawiona w ruch może poruszać się bez końca. W 1996 roku D. Lee, R. Rj. chardson i D. Osheroff otrzymali Nagrodę Nobla za stwierdzenie nadciekłości izotopu 2 He w temperaturze 0,002 K powyżej temperatury zera absolutnego.

W cieczach rzeczywistych siła tarcia wewnętrznego F jest proporcjonalna do powierzchni warstwy rozpatrywanej ą i gradientu prędkości w danej warstwy względem innej, oddalonej od niej o A/ (rys. 2.5):

(2.51)

Ol

w + Aw,

7

Al

Z

7

W

Rysunek 2.5. Ruch dwóch warstw cieczy względem siebie

Wielkość tj nazywamy współczynnikiem tarcia lub współczynnikiem lep* kości dynamicznej, lub lepkością bezwzględną, lub po prostu lepkością. Lepkość bezwzględna jest liczbowo równa sile przypadającej na jednostkę powierzchni, potrzebnej do utrzymania jednostkowej różnicy prędkości między warstwami cieczy odległymi od siebie o jednostkę długości. Wymiarem lepkości dynamicznej jest Pa • s lub N -s • m~².

Iloraz lepkości substancji badanej (b) i lepkości substancji wzorcowej (w) nazywamy lepkością względną (t^):