grafit jpeg

4.3. TWARDY JAK DIAMENT

^ Skały antracytowe są bardziej rozpowszechnione w przyrodzie od łupków grafitowych i tworzą głównie złoża węgli kopalnych.

Gdzie jest zatem czwarte wiązanie, które tworzą atomy węgla? Jest ono równomiernie rozłożone (rozmyte) pomiędzy atomami połączonymi ze sobą w obrębie jednej warstwy grafitu. Dzięki temu warstwy te słabo oddziałują ze sobą, a odległość między tymi warstwami wynosi 3,35 A (ryc. 4.5).

Dzięki takiej budowie grafit wykazuje kierunkowość swych właściwości fizycznych i chemicznych, czyli anizotropię (gr. anisos-nierówne; tropos- kierunek). Dlatego też grafit dobrze przewodzi prąd i ciepło praż wykazuje dobrą łupliwość w kierunkach równoległych do warstw, a gorszą w kierunkach do nich prostopadłych.

Grafit stosowany do wytwarzania różnych materiałów jest otrzymywany sztucznie, głównie w wyniku ogrzewania skał antracytowych.

Tak otrzymywany grafit, podobnie jakten występujący naturalnie, jest zlepkiem małych, podatnych na ścieranie kryształów, a wyroby, do których wytwarzania on służy, znajdują szerokie zastosowan ie w życiu codziennym (ryc. 4.6).

Ogniwa    Ołówki

Środki polerskie    Elektrody    Materiały ognioodporne

Ryc. 4.6. Różne zastosowania grafitu.

4.3. Twardy jak diament

Diament jest rzadko spotykaną w przyrodzie alotropową odmianą węgła. Proces powstawania diamentów w przyrodzie jest słabo poznany, a ich sporadyczne występowanie w skorupie ziemskiej jest związane : tym, iz w wyniku działania wysokiej temperatury (powyżej 1500°C) i braku dostępu tlenu diamenty mogą zamieniać się w grafit. Odwrotna przemiana - grafitu w diament - zachodzi w przyrodzie niezmiernie rzadko, gdyż do jej przebiegu jest niezbędne bardzo wysokie ciśnienie oraz wysoka temperatura.

Czyste diamenty występują w przyrodzie w postaci bezbarwnych, przeźroczystych kryształów (ryc. 4.7). Często kryształy te są zanieczyszczone róż- ^Ryc‘ ⁴‘⁷'^{Kryształ diamentu}-nymi związkami chemicznymi, które nadają im delikatne zabarwienie, przeważnie żółte, czerwone lub niebieskie.

35