są to związki pochodne antracenu (zw. trójcykliczny), podobnie jak antrony.
Spotkać je można w grzybach Penicillinum i Aspergillus oraz w roślinach wyższych, np. w rodzinie rdestowatych Polygonaceae, trędownikowatych Scrophulariaceae, liliowatych Liliaceae czy szakłakowatych Rhamnaceae.
Są to związki z reguły glikozydowe, rozpuszczone w soku komórkowym (wakuolarnym).
Działają rozwalniająco -
przeczyszczająco, wpływając drażniąco na śluzówkę i mięśniówkę jelit.
Zbyt częste stosowanie ziół zawierających tego typu związki, np. kruszyny, szakłaku, senesu - jest niebezpieczne, gdyż powoduje:
■ przekrwienie jelit i narządów pobliskich;
■ zaburza (rozleniwia) także naturalne odruchy motoryczne jelit, co prowadzi z kolei do atonii jelit.
►
Podczas przerabiania (suszenia, gotowania) antrachinony ulegają stopniowemu utlenianiu.
Dimery to produkty złożone z większej liczby jednostek antrachinonu. Dimerem jest np. hiperycyna zawarta w dziurawcu, czy fagopiryna zawarta w gryce.
Nie działają one przeczyszczająco,ale uczulają na światło (wpływ fotouczulający), działają przeciwzapalnie oraz pobudzają układ nerwowy (hamują rozkład adrenaliny i noradrenaliny).
Kwasy fenolowe - o cierpkim, drażniącym smaku, głównie:
- pochodne kwasu hydroksybenzoesowego (maliny, jeżyny, porzeczki, truskawki, cebula, rzodkiewka: kwas galusowy, wanilinowy, protokatechowy),
- pochodne kwasu cynamonowego (ziarna zbóż, kukurydza, rzepak:
kwas ferulowy, kawowy, chlorogenowy) występują w roślinach w postaci związanej jako estry i glikozydy.
Polifenole - związki o bardzo zróżnicowanej budowie oraz właściwościach fizykochemicznych i biologicznych. Do niedawna uznawane jako antyodżywcze, obecnie uważa się, że niektóre z nich mają właściwości korzystne dla organizmu, głównie przeciwutleniające.