img002

¹ PRZEKAZY BOGURODZICY (z Michałowskiej):

•    tzw. kcyński -> obejmuje dwie początkowe zwrotki wraz z nutami, sporządzony anonimową ręką na karcie kodeksu, zawierającego autograf łacińskich kazań Macieja z Grochowa; tekst Bogurodzicy został dopisany po nalepieniu tylnej wklejki, czyli w r. 1408 lub 1409, a może nawet później; uchodzi za najbliższy oryginałowi.

•    tzw. krakowski -» obejmuje 13 zwrotek bez nut, także sporządzony anonimową ręką na karcie kodeksu, którego pisanie zakończono w 1408 r., może nieco później

•    inne przekazy są późniejsze: dwa powstały w drugiej połowie XV w., jeden na przełomie XV i XVI w., jeden w początkach XVI w.; w 1506 r. tekst ukazał się w słynnym Statucie Jana Łaskiego z uwagą, że jest dziełem św. Wojciecha.

HIPOTEZY DOTYCZĄCE CZASU POWSTANIA:

•    przekonanie o dawności pieśni -» pierwsza połowa XII w (T. Lehr-Spławiński), XI lub XII w. (E. Ostrowska).

•    Jerzy Woronczak ok. połowy XIII w. (także A. Bruckner, W. Ptaszycki, J. Malicki)

•    Stanisław Urbańczyk -> skłania się ku XIV w. (także S. Vrtel-Wierczyński, J. Krzyżanowski)

No i do tego trzeba by wiedzieć to, co prof. Malicki mówił na wykładzie (bo to się mniej więcej pokrywa z treściami, które nas obowiązują z książki .Legat wieku rycerskiego”).

ŚREDNIOWIECZNA PIESN RELIGIJNA:

1.

U ŹRÓDEŁ PIEŚNI RELIGIJNEJ W JĘZYKU POLSKIM:

•    Początkowo łaciński śpiew gregoriański, lud poza sporadycznymi wyjątkami nie brał udziału w śpiewie. ^f

•    Łacina udaremniała jednak porozumienie za Słowianami.    _.......

•„. Dopiero z XIII w.'zachowały się udokumentowane źródłowo informacje o pojawieniu się samodzielnych utworów religijnych w

•    Arcybiskup Jakut Świ"ril«f wydaje w 1285 r. nakaz odmawiania w języku polskim Ojcze nasz, Zdrowaś Mario f Wierzę w Boga. f

•    Język polski przedostaje się tez do modlitw starosądeckich klarysek.

•    W XIII w. powstaje prawdopodobnie wiele polskich pieśni religijnych.

2. SPOŁECZNO-KULTURALNE UWARUNKOWANIA ROZWOJU:

„deklerykizacja” chrześcijaństwo zachodniego -mfeTigijhdść masowa? dochodzenie do głosu elementów narodowościowych. Nowe kierunki w teologii -¹ uznanie miłości i mistyki jako podstawowych sposobów poznawania Boga,humanizacją'Chrystusa¹ DzjąjaJppśfj zakonów żebraczych -¹ nauczanie, głównie franciszkanie (np. Władysław z Gielniowa) "    '    -

SraóiWa kościelne f tercjarze — praktyki religijne, wychodzące poza kościelne obrzędy liturgiczne,

. paniczny lęk przed śmleńciąli więc takie ruchy jak np. biczownicy czy ruchy o f

yęhy społeczno-religj nf wynikał z tego' kc

ęski ekonomiczne I przyrodnicze, % ny i potrzeba pokuty/powstawały

zabarwieniu neomanichejskim (np. doloryzm).

•    Działalaość.waaantów przeważnie ubodzy żacy, wędrowni pieśniarze.

•    ■ Dramat liturgiczny i misteria religijne -¹ dłuższe oddziaływanie na rozwój pieśni. /

3. GŁÓWNE FORMY GATUNKOWE:

zupełniają główne teksty liturgiczne/ważne miejsce zajmują tropy wielkanocne (nocny obrzęd rezurekcyjny); np. Chrystus z martwych wstai jest, Przez twe święte z martwy wstanie.

•    SEKWENCJE J¹ tropy do tzw. allejujatycznych aklamacji mszalnych; prawie wszystkie są pieśniami pochwalnymi na cześć święta-"? na które przypadły; np. Planctus, Posiai przez anjoły.

na cześć Boga ułożone według usta składnikiem dramatów liturgicznych:)

•    pieśni na cześć Boga ułożone według ustalonych wzorów metrycznych poezji łacińskiej; ścisłe kanony stylistyczno-językowe;

nazwa godzinki wywodzi się z oficjum brewiarzowego, zawierającego psalmy, hymny, modlitwy,

one wecftug godzin kanonicznych.

APOKRYFICZNE./

H -¹np. Legenda o świętym Aleksym.

•    4 czyta i

--

źródła w pogańskiej tradycji obrzędowości noworocznej związanej z rzymską (odwiedzanie się a życzeniami i upominkami); w znaczeniu kościelnym - danina pobierana w okresie Bożego Narodzenia; na określenie pieśni termin stosowany od XVI

;ensl

POSŁUCHAJCIE BRACIA MIŁA...:

Upoetyzowane lamenty Marii pod krzyżem można uznać

^żadnego z gatunków;

Utwór składa się zf^Bffoffo zróżnicowanej budowie; ogółem zastosowani

k!

1

   Zapis sporządzony w 1470 r.

•    spopularyzowana przez piśmiennictwo i sztuki plastyczne europejskiego średniowiecze nie mająca jednoznacznego oparcia w Nowym Testamencie ->’t&ieta literatury apokryficznej/hp. Gęsta Pilati).

stanowiła nie tylko warstwa zdarzeniowa, ale też |

Tę w polu semamyczny

i