29
wiek przytomny ma utrzymana akcję serom i oddychanie, nie zagrała więc bezpośrednio niebezpieczeństwo jego tyciu. Takie zagrożenie może jednak pojawić się później i obowiązkiem ratownika jest - po opatrzeniu ran i wygodnym ułożeniu porażonego - wezwać lekarza.
Jeżeli człowiek jest nieprzytomny, należy sprawdzić, czyx
- oddycha (co jednooześnie dowodzi, że jest utrzymane krążenie),
- nie oddycha, ale krążenie krwi jeat utrzymane,
- nie oddycha 1 brak oznak utrzymania krążenie.
V przypadku pierwszym nie ma natychmiastowego zagrożenia dla życia ratowanego i należy postąpić jak z człowiekiem przytomnym. Przy braku oddychania klatka piersiowa jest nieruchoma, nie słychać szmerów oddechowych. Srak szmerów oddechowych przy jednoczesnych gwałtownych ruchach klatki piersiowej świadczy o niedrożności dróg oddechowych, najczęstsza tego przyczyna jest zapadnięcie się języka do gardła lub obecność w jamie ustnej ciał obcych; Zatrzymaniu oddychania zwykle towarzyszy sinica to jest einoniebieskie zabarwienie skóry, spowodowane brakiem tlenu we krwi. 0 groźnym stanie porażonego świadczy taż brak reakcji źrenic oczu na światło.
Jeżeli został stwierdzony bezdech, należy szybko sprawdzić pracę serca przez sprawdzenie tętna. Hajlepiej dokonać tego na dużej tętnicy na przykład szyjnej, gdzie nawet słaba fala tętna jest wyczuwalna.
Brak tętna świadczy o ustaniu krążenia, czego przyczyna może być:
- zatrzymanie serca,
- niedostateczna praca serca,
- migotanie komór serca.
Porażony nie oddychający lub słabo oddychający z utrzymanym krążeniem wymaga sztucznego oddyohania. Pakt, że porażony oddycha, świadczy, że niedotlenienie organów nie spowodowało dużych zmian fizjologicznych (szczególnie w mózgu) 1 sa duże szanse ratunku.
Porażony nie oddychający i nie wykazujący krążenia krwi wymaga sztucznego oddychania 1 wytworzenia sztucznego krążenia krwi. Ustanie tych obydwu czynności przed 2-3 minutami daje jeszcze szanse ratunku. Jeżeli upłynęło już więcej niż 4-5 minut, szanse ratunku sa znikome. Mimo to ratownik ma ófaowiazek prowadzenia akcji aż do przybycia lekarza i stwierdzenia przez niego zgonu.
Brak miejsca nie pozwala tu na szczegółowe omówienie sposobów sztucznego oddychania i wywołania sztucznego krążenia krwi. Ograniczmy się do podania najniezbędniejszych wiadomości o podstawowych metodach resuscytacji (ożywiania) stosunkowo łatwych do wykonania.