img136

celowej aa łacie niwelacyjnej wynosi s = -1,0 nn. Stąd jeżeli chcemy, aby np. poprawka s nie przekraczała 0,5 ®m, to długości celowych musimy ograniczać do 80 m« Jak wyjaśnimy dalej, wpływ powyższych błędów możemy jeszcze wyeliminować lub ograniczyć przez zastosowanie tzw. metody niwelacji ze środka. (Pomiary wysokościowe w kopalni aą wolne od refrakcji).

W pracach geodezyjnych są stosowane obecnie najczęściej następujące zasadnicze metody niwelacji?

1. Niwelacja    geometryczna    precyzyjna,

nazywana zwykle krótko niwelacją preoyzyjną. Pomiary niwelacji precyzyjnej wohodzą w zakres geodezji ‘wyższej. Wysokości wyznaczone na podstawie niwelacji precyzyjnej podają odległości od geoidy zerowej, a poszczególne punkty tej niwelacji, utrwalone i zabezpieczona w terenie, stanowią sieć niwelacyjną państwową, na której opieramy niwolację techniczną. Poza tym niwelacja precyzyjna dostarcza podstawowych materiałów do prac naukowo-badawczych dotyczących kształtu powierzchni ziemi.

2* niwelacja    geometryczna    techniczna

lub zwykła, nazywana zwykle krótko niwelacją teohniczną. Polega ona na wyznaczaniu różnic wysokości punktów bliskich na podstawie bezpośredniego pomiaru położenia poziomej osi celowej aa pionowo ustawionych łatach niwelacyjnych z podziałem centymetrowym. Niwelacja ta dzieli się na następujące rodzaje pomiarów:

A)    Niwelacja techniczna ciągów i sieci reperów, której zadaniem jest wyznaczanie wysokości punktów Gtałych stanowiących osnowę do szczegółowych pomiarów wysokościowych oraz do realizacji projektów budowlanych i inżynieryjnych.

B)    Niwelacja topografiozna. Celem jej jest wyznaczanie formy rzeźby i przekrojów terenu dla potrzeb budownictwa drogowego, kolejowego, wodnego, melioracji, kanalizacji, wodociągów, robót górniczych itd. Możemy tu wyodrębnić następujące działy zagadnień:

a)    Niwelacja podłużna (przekroje podłużne) - określenie ukształtowania pionowego terenu wzdłuż linii prostej, łamanej lub krzywej (oś trasy drogi, kolei, kanału itp.).

b)    Niwelacja poprzeczna (przekroje poprzeczne), wykonywana łącznie z niwelacją podłużną. Są to przekroje pionowe pasa terenu po obu stronach osi inwestycji inżynierskiej (np. drogi), wyznaczone prostopadle do tej osi,

c)    Niwelacja terenowa (niwelacja powierzchniowa) podaje charakterystykę rżeiby danego obszaru terenu.

Specjalnym zagadnieniem z dziedziny niwelacji podłużnej i poprzecznej jest niwelacja rzek, której zadaniem jest ustalenie spadku zwierciadła