7292100908

Niwelacja. 363

przeznaczenia, dozwalać odczytywać milimetry na łacie niwelacyjnej z odległości 50 w. Ruch wyciągu okularowego powinien wywoływać najmniejsze zmiany w położeniu osi celowej.

IX. Niwelacja.

Instrument niwelacyjny (fig. 42, 43, 44, 45 i 46). Części składowe: 1. Spodarka bywa: a) trój nożna (fig. 43, 44, 45 i 46), — wtedy śruby wstawowe spoczywają na krążku statywu a instrument łączymy ze statywem zapomoca śruby środkowej, — albo b) składa się z płyty i tulejki, która

Fig. 42. Instrument niwelacyjny typu I, firmy Starkę i Kammerer, Wiedeń.

nasadzamy na czop statywu (fig. 42).    2. Al hi da da, połączoną obracalnie

?*e spodarką, posiada sprzęg i śrubę mikro metryczną. 3. Dźwigarki lunety są albo stałej wysokości, albo wysokość jednego z nich da się zmieniać zapomoca śruby elewacyjnej. 4. Luneta, zwykle astronomiczna, o powiększeniu l5do45X, osadzona na dźwigarkach stale (fig. 42 i 43), lub ruchomo (fig. 45). 5. Libela niwelacyjna, o wartości kątowej ŚO^doó" może być-: a) stale osadzona na lunecie (fig. 42 i 43), z boku lunety (lig. 44), lub na dźwigarkach, b) do nasadzania na lunetę, c) rewersyjna, stale złączona z ruchomą lunetą (fig. 45 i 46). 6. Libele alhidadowe. Są albo dwie libelki rurkowe, osadzone prostopadle do siebie (fig. 42), albo libela pudełkowa (fig. 43, 44, 45 i 46).

Ze względu na sposób połączenia libeli i lunety z dźwigarknmi odróżniamy następujące typy instrumentów niwelacyjnych: Typ /, luneta i libela są Btale połączone z dźwigarkami (fig. 42, 43 i 44). Typ i/, luneta ruchoma, libela stałe połączoua z dźwigarkami. Typ 7/7, luneta i libela są ruchome,

25