7292100929

Nłwelaoju. 309

niwelacyjnej poziomo i robimy odczyt na łacie. Następnie przekładamy lunetę w łożyskach, obracamy alhidadę o 180°, celujemy do łaty, sprowadzamy oś libeli do poziomu i robimy powtórnie odczyt /,₂ na łacie. Jeżeli I;*, — L_l, to c || Pj, w przeciwnym razie nastawiamy oś celowa zapomocą

śruby elewa cyjnej na odczyt// =--—, a oś libeli układamy poziomo śrubką

rektyfikacyjną libeli.

Ad 2. [/ J_ z], ad 3. a) [/j J_ /₂ JL /J i ad 3. b) J_ i). Wykonywa się jak przy typie I.

Ad 4. [a, _|_ 7, łi₂    Przed sprawdzeniem trzeba lunetę tak obrócić

koło osi geometrycznej, by czopek na lunecie, osadzony w pobliżu pierścienia, dotykał śrubki osadzonej w czopku dźwigarka. Sprawdzenie jak przy typie I. Nitkę siatki sprowadza się do poziomu przez odpowiednie przykręcenie śrubki, do której przytyka czopek lunety.

Jeżeli instrument nie posiada śruby elewacyjnej, to najpierw sprawdza sio 2.    por. sprawdzanie typu I, a ewentuaLny błąd usuwa zapo-

mocą śrubki rektyfikacyjnej libeli niwelacyjnej. Następnie sprawdza się 1.«) [c || /YJ, a ewentualny błąd usuwa zapomocą śrubek rektyfikacyjnych

do zmiany -wysokości jednego łożyska lunety.

Sprawdzanie i rektyfikacjainstrumentu z ruchomą libolą i lunetą (typu III), ze śrubą elewncyjną.

Ad a) [_c |j </]. Sprawdza się i rektyfikuje tak, jak przy typie II.

Ad £). Pierścienie lunety są równej średnicy. Ustawiamy oś instrumentu pionowo i sprzęgamy alhidadę. Nasadzamy libelę niwelacyjną na lunetę, sprowadzamy środek bańki libeli w przybliżeniu do punktu głównego, zapomocą śruby elewacyjnej i odczytujemy położenie obu końców bańki, a z odczytów obliczamy położenie środka bańki GSPrzekładamy libelę i oznaczamy położenie środka bańki G S₂. Zdejmujemy libelę, przekładamy lunetę, nasadzamy libelę i oznaczamy położenie środka bańki G S₃. Przekładamy libelę i oznaczamy położenie środka bańki G&\. Średnico pierścieni są sobie równe, gdy GS± -f- GS\ — GS_s — GSą = 0.

f) [ł (| <]. Oś libeli niwelacyjnej l równoległa do linji stycznej do pierścieni lunety t. Ustawiamy oś instrumentu pionowo i sprzęgamy alhidadę. nasadzamy na lunetę libelę niwelacyjną i układamy jej oś poziomo zapomocą śruby elewacyjnej. Przekładamy libelę i ewentualną odchyłkę środka Janki od punktu głównego usuwamy w połowie zapomocą pionowych śrubek rektyfikacyjnych libeli, w połowie zaś zapomocą śruby elewacyjnej. Następnie wychylamy libelę na bok, w kierunku prostopadłym do linji stycznej do pierścieni lunety, o mały kąt. Jeżeli po tem wychyleniu środek banki wyjdzie z punktu głównego, usuwamy odchyłkę zapomoca poziomych śrubek rektyfikacyjnych libeli.

Ad 1. [c || i]. Oś celowa c będzie równoległa do osi libeli niwelacyjnej l, jeżeli warunki wymieniono pod a), (i) i y) będą spełnione.

Ad 2. [Z J_ z], 3. a)    7₂ _[_ t] i 3. b)    Sprawdzanie i rekty

fikacja jak przy typie 1.

Ad 4. [hj J_?, »2_L^i]- Sprawdzanie i rektyfikacja jak przy typie II.

Sprawdzanie i rektyfikacja instrumentu z ruchomą lunetą ¹ nbelą rewersyjną, stale połączoną z lunetą (typu IV), ze śrubą elewacyjną:

Ad a) [c || g]. Sprawdza się i rektyfikuje tak, jak przy typie II.

Ad    [c || c |J /]. Oś" celowa c, wzgl. oś geometryczna g, równoległa

w osi li V libeli rewersyjnej. Ustawiamy oś instrumentu pionowo, obracamy uuete koło osi geometrycznej do położenia I (libela rewersyjną pod lunetą, ^lQb po lewej stronie lunety), sprzęgamy alhidadę i układamy oś libeli ^wersyjnej poziomo zapomocą śruby elewacyjnej. Następnie obracamy lu-

31