img172

1?2 ćatnich i ujemnych, bez konieozności dokonywania odczytu przy poziomej ccii celowej*

Krąg piono7.-y noże zajmować dwa położenia względem kierunku osi celowej okular - obiektyw, a mianowicie może znajdować się z prawej strony lunety, co oznaczany jako krąg prawy KP, lub z lewej strony, co oznaczany jako krąg lewy KL (rys. 184) . Aby zmierzyć kąt pionowy, należy zapoznać się z rodzajem opisu danego kręgu pionowego 1 sposobem umieszczenia aa teodolicie libeli wyznaczającaj poziome ramię mierzonego kąta.

Najczęściej są spotykane następujące trzy opisy podziału kręgu pionowego: a) podział ciągły (bieżący) 0° - JSO°,•prawy,' czyli zgodny z ruchem wskazówek zegara, b) podział ćwiartkowy (czterokierunkowy) 0° — 30°, c) podział ciągły (bieżący) 0° - 560°, lewy, czyli w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara. Przy podziale gradowym wystąpią tu o odpowiednio wartości 0^G, 100⁶, 'iOG^s.

Indeksy a.Iliady kręgu pionowego są zwykle oznaczone numerami X i II lub IJUr-ni A i B.

lepszego zrozumienia teorii kręgu pionowego przedstawimy takie obrazy kręgu, jakie zachodzą przy poszczegćln*m podziale oraz błędzie

AlidękSU i*

*) Podział ciągły, prawy 0° - 3Ć0° (rys 184). Przy poziomym położeniu lunety odczyt EV względem indeksu I wynosi przy KP 0°, a przy 3X , '■<80°. A-cdaussąc obiektyw lunety n górę od horyzontu, otrzymujemy kąt wy*

Sfre, 184

r.ckoścd dodatni przy KP bezpośrednio z odczytu ińdeksu X, zaś przy KL jako dopełnienie odczytu indeksu I do 180° (rys, 184), Jeżeli natomiast pochylamy obiektyw poniżej, horyzontu, to wyznaczamy kąt wysokości ujemny (::ąt depresji), którego wartość bezwzględna przy KP jest dopełnieniem odczytu indeksu I do 360°, zaś przy KL - odczytem indeksu I zmniejszonym o 10o^c. Odczyty indeksu II dadzą w obydwu przypadkach wartość różną o 1ó0° w stosunku do odczytów indeksu X*

uak widać (rys, 184), po wycelowania do punktu P doćatrią wartością kąta pionowego ^ będzie relacja przy odczycie KP