Posilaj przemieszczeń pionowych (osiadań)
Opierając się aa stały ca punktach odniesienia (rys. 261 - reper w punkcie B, którego stałość kontrolowana reperami v punktach K,., S2, Sz), wykonuje się okresowe pomiary współrzędnej wysokościowej za pomocą geometrycznej niwelacji precyzyjnej lub technicznej. Kolejne przecie szczenią pionowe (osiadania) są obliczane z różnic wysokości zaniwelowanych punktów terenu, pomiędzy pomierero 7fcrjśoio.vyn (pierwszym) a aktualnym (kolejnym), niwelowanie punktów sieci obBerwacy joa j jest kontrolera as w ciągaoh zamkniętych lub otwartych, a w razie istnienia spostrzeżeń nadliczbowych - wyrównywane.
niwelacja punktów obserwacyjnych sieci nie stwarza prawie żadnych trudności tscznicztęch i dokładność i owych, a bogaty 7;ac'olarz możliwości stosowania niwelacji w różny sposób i różnych j*j rodzajów - rozwiązuje w sposób za do v;a łający problem, osiadań punktów w sensie lokalnym (niwelacja względna). Obecnie dają się zauważyć natomiast coraz większe trudności w określaniu bezwględnych przemieszczeń pionowych punktów na terenach zagęszczonej eksploatacji górniczej, w szczególności w śląskiej niecce węglowej. Su aby punktów powierzchni wywołane eksploatacją górniczą sięgają znacznie poza granice eksploatacji. Z tego powodu wyszukanie stałych punktów odniesienia, znajdujących się na powierzohni czy wewnątrz górotworu, nie jest łatwe, O wyborze takich punkt6w muszą już decydować wnikliwe analizy, oparte na kryteriach stałości punktów z uwzględnieniem dokładności przewidywane j dla ciągu dowiązewczego. ‘.ttełkośc błędu dowiązania obciąża systematycznie niwelację punktów v układzie bezwzględnym.
Pomiar odkształceń poziomych .
Bezpośrednio określane długości odcinków pomiędzy punktami geodezyjnymi są podstawą do wyznaczania przemieszczeń lokaluych (poziomych) oraz do określania poziomych odkształceń właściwych, które powstają pomiędzy kolejnymi pomiarami. Pomiary tego typu nazywamy względnymi lub pomiarami odkształceń właściwych.
Po pomiaru długości odcinków t. liniach stosuje się metody bezpośrednie, używając przymiarów watęgowyoh (taśmy, ruletki) bądź drutowych (druty inwarowe, stalowe). Jak wykasuje doświadczenie, najlepsze Tuniki uzyskuje się przy sfcoso^niu metod zawieszę ni owych, rozpinając drut lub taśmę z użyciom statywów naciągowych. Dla potrzeb techniczno-przecysł owych, a częściowo także i dla naukowo-badawczych dopuszcza się stosowanie pomiaru boków sieci obserwacyjnych po terenie taśa4 lub ruletką. ®ea sposób pomiaru me uzasadnienie dla eksploatacji powodującej duże odkształcenia właściwe.