IMGP0665

1. Gleba i jej funkcje

W ujęciu tradycyjnym glebą nazywamy powierzchniową część skorupy ziemskiej, odznaczającą się żyznością. Żyznością gleby określamy jej zdolność do zaspokajania życiowych potrzeb roślin, a więc składników pokarmowych w odpowiedniej formie i proporcji, wody, tlenu i ciepła. Obecni**, kiedy zaczyna się doceniać również pozaprodukcyjne funkcje gleby w środowisku, definicje Uf rozszerzono dodatkowo o porowate, przepuszczalne podłoża razem z w gruntową Blum    wyróżnia sześć głównych funkcji gleby, w tym

funkcje ekologiczne i trzy związane z działalnością człowieka

Do ekologicznych funkcji gleby należy zaliczyć:

>    produkcję biomasy, stanowiącej podstawę pożywienia dla zwierząt i człowieka oraz źródła en&rgii i surowców odnawialnych;

>    procesy filtracji, buforowania i transformacji; działające dzięki porowatości jak filtr, usuwający z wody zanieczyszczenia; z kolei chemiczne składniki gleby reaguja. ze składnikami wody, wytrącając je, a koloidy glebowe sorbują wymiennie jony; te dwa mechanizmy decydują o buforowych właściwościach gleby, mikroflora glebowa odpowiada natomiast za procesy mineralizacji i przemian biochemicznych substancji w glebie (rys. VI.2);

>    utrzymywanie naturalnego środowiska biologicznego; jeden z elementów naturalnej rezerwy genów.

Do funkcji bezpośrednio związanych z działalnością człowieka należą:

>' bycie fizycznym środowiskiem życia: tereny budowtiid mieszkaniowego, przemysłowego, tras komunikacyjnych, p!i sportowych i terenów (obiektów) rekreacyjnych, składowisk, wys i innych;

>    źródło surowców: wody, gliny, piasku, żwiru i innych;

>    miejsce zachowania przedmiotów spuścizny kulturalnej człowieka i historf Ziemi: archeologicznych i paleontologicznych.

Między wymienionymi powyżej trzema funkcjami ekoh a funkcjami związanymi z działalnością człowieka istnieje konfljf na wzajemnym ich wykluczaniu się. S/warza to sytuację peb określoną ścisłym wymiarem przestrzenno-czasowym, funkcji (np. gleba om? nie może być jednocześnie z\s działalnością wy dobywczą, czy budowlaną).