IMG 92 (2)

206    3. Anillu miareczkowi. Alkacymctria

206    3. Anillu miareczkowi. Alkacymctria

TMŁn 22. Waary do ahMrfła krzywy** mlariiifcn g    »n» kwwm h* d»«pru»

■wwj taaady ■>c«ą gmmśą lub —cny kawa'    _

Roztwór	Miuerdw tmr
	dwu protonowe go kwan	dwuprołonowej zanady
Wyjściowy PnadlPR W 1 PR Między 1 PR i II PR W II PR fo II PR	pH = jpAT,.i - j log Cha pH = pK., f log- P« - jP*M + }p*.z	P»l » pA. - |p*ti ♦ | •ot'* pH • pA. - |pCkl - |P*^
	pn ■ p*»i ♦ log - ^T-PH = J<pA. ♦ pA',j) + } log ałz nM.nr ±in.^t*^V~^2eUA'*	pil - pA. - pATw ł pM - j <p*. - P*U> - i log ~£ -u-
		pH a - log + p

‘Wzory ti| iliMine. jeżeli K,, i A*.. (luli *., i Jf_M) nMnią •* co najmniej o 4 nęćy wielkotó.

Wpływ węglanów na miareczkowania acydymełryczne

Z krzywej miareczkowania przedstawionej im rys. 49 wynika, że jeżeli trzeba miareczkować roztwór wodorotlenku metalu alkalicznego, zawierający przypadkowo węglany (jako zanieczyszczenia z powietrza wprowadzone po pobraniu próbki), to prawi-

Rjs. 49. Krzywe miareczkowania 10 mL 0.05 M roztworu węglanu sodu 0.1 M kwa-*n solnym (obliczone teoretycznie z uwzględnieniem rozcieńczenia)

dtowy wynik otrzyma się tylko wtedy, gdy jako wskaźnik zaademąe się orani metylowy i miareczkuje do przejściowej barwy wskaźnika. Stosując fraotoftaleinę jako wskaźnik me oznaczy się wyjściowej ilości wodorotlenku, pokiwa jego ilości związanej w tym czasie w węglan sodu nie irmmur odmureczkowana.

Jeżeli należy oznaczyć obok siebie wodorotlenek i węglan mctaki alkalicznego w mio/aninie. to miareczkuje uę najpierw wobec lenoioftalemy do odbarwiona roz-tworn (a mL titranu *. dodaje oranżn metylowego i domiareczkownje do przejściowej tarwy lego ostatniego (dodatkowo b mL titranu). Zawartość węglanu sotki odpowiada 26 mL titranu (podwójna objętość titranu zużyta na przejście od I do n PR miareczkowania węglanu sodu). Zawartość wodorotlenku odpowiada zaś a - b mL ótranu i miareczkując wobec fcnoioftaieiny odmiarec /łowuje się cały wodorotlenek płns połowę węglanu (ponieważ tylko do I PR». trzeba zatem o tyle <6 mL) zmniejszyć liczbę mL (« mL) dodanego ótranu).

Chcąc sprawdzić, czy roztwór wodorotlenku meulu alkalicznego zawiera węglany, trzeba zmiareczkować roztwór najpierw wobec fcnoioftaieiny. a następnie taką samą objętość roztworu wobec oraniu metylowego. Obie zużyte objętości titranu powinny być sobie równe. Jeżeli drap (wobec oraniu metylowego) jest większa, to roztwór wodorotlenku metalu alkalicznego zawiera węglany.

Prowadząc miareczkowanie alkacymetryczne w środowiskach niewodnych. trzeba brać pod uwagę fakt. że rozpuszczalność dwutlenku węgla w niektórych rozpuszczalnikach organicznych jest znacznie większa niż w wodzie, co może prowadzić do błędów.

5.1.6. Miareczkowanie w środowiskach niewodnych

Jak wynika z rozważań dotyczących reakcji kwas-zasada. przedstawionych *L I, oraz z omówionych wyżej podstaw teoretycznych miareczkowania kwasów i zasad, miareczkowe oznaczanie kwasów i zasad w roztworach wodnych ograniczone jest w praktyce do oznaczania mocnych i dość mocnych kwasów i zasad. Dotyczy to głównie kwasów i zasad nieorganicznych, których wykładniki stałych dysocjacji mają wartości mniejsze niż 5-6. Słabsze kwasy i zasady nie mogą być miareczkowane w roztworach wodnych z powodu dużych błędów popełnianych przy wyznaczaniu PK miareczkowania, szczególnie wobec wskaźników. Nie można oczywiście miareczkować wprost kwasów i zasad trudno rozpuszczalnych w wodzie.

Rozwój przemysłu organicznego, przede wszystkim przemysłu farmaceutycznego, przemysłu półproduktów organicznych w przemyśle barwników syntetycznych, wśród których wiele substancji ma charakter słabych lub bardzo słabych kwasów i zasad (oczywiście w środowisku wodnym), spowodował szybki rozwój metod miareczkowania w środowisku niewodnym i wykorzystania ich do oznaczania organicznych kwasów i zasad.

Podstawą miareczkowania w środowisku niewodnym jest teoria protonowa kwasów i zasad, znana pod nazwą teorii Bronstcda. która dobrze wyjaśnia równowagi kwasowo-• zasadowe w różnych rozpuszczalnikach (patrz t. 1). Znaczny wpływ, jaki może wy-