IMGW54

63

63

Rys.6.5. Porównanie ..siły*' różnych magnesów trwałych: n) ferrytowe, b) Sm-Co, c) NdFeB

O skali i różnorodności zastosowań magnesów świadczy wielkość światowej produkcji* wynosząca obecnie kilkaset tysięcy ton rocznie o wartości około 2 bilionów USD (rys. 6.6).

Natężenie pola magnetycznego wytwarzanego przez magnes zależy od rodzaju użytego materiału oraz od jego kształtu. Materiały te w postaci magnesów trwałych stanowią obecnie główny nośnik postępu w dziedzinie maszyn elektrycznych (rys. 6.7).

Do produkcji magnesów trwałych nadają się związki międzymetaliczne o anizotropii jednoosiowej oraz o wysokiej temperaturze Curie. Do nich należą przede wszystkim fazy SmCot. Sm_?Coi». Nd^FcnB. Sm«Fci*N» (7, II, 17]. One też znalazły zastosowanie do produkcji nowej generacji magnesów nanokompo-zytowych.

Tabela 63

Właściwości wybranych magnesów trwałych

Magnes	Typ sieci	gneso- wanie m	Połę anizotropii (MA • m ')	Temperatura Curie (K)	Koercja (MA m')	Iloczyn energii (BHU (kl • m )
SrFc,jO|»	heksagonalny	0.48	1.3	720	03	32
ALNICO	heksagonalny	1.34	0.4	1070	-	80
SmCoj	heksagonalny	1.12	23,1	1020	14	200
SmjCoił	rombocdryczny	1.28	5,2	1193	0.9	240
Nd2Fe14B	tetragonalny	1.6	3.7	580	0.8	360
SmFeioVa	tetragonalny	0.9	4.0	620	0.7	36
Sm2Fęl7N,	rombocdryczny	1,4	93	610	2.2	95

Najbardziej rozpowszechnioną metodą otrzymywania magnesów jest metalurgia proszków. Dobry magnes jest materiałem wielofazowym. Przykładowo, magnesy Nd-Fe-B zawierają trzy fazy: NdjFeuB, NdFeaBa i Nd*Fe. Faza bogata w Nd (NdjFe), występująca na granicach ziaren fazy ferromagnetycznej i mająca istotny wpływ na koc reję magnesu, cechuje się niską odpornością korozyjną. To decyduje w konsekwencji o słabej odporności korozyjnej całego magnesu.

Rzeczywisty postęp w poprawianiu właściwości materiałów magnetycznie twardych, typu RE-3d, ukierunkowano na doskonalenie ich mikrostruktury. W zależności od zastosowanego procesu technologicznego (rozdz. 3) możemy modelować mikrostrukturę magnesu, a tym samym jego właściwości (rys. 6.8).