RUCH JEDNOSTAJNY PROSTOLINIOWY
Prędkość lodzi względem wody w spoczynku wynosi vj.Woda płynie w rzece z prędkością v2. Jak należy skierować łódź, aby przepłynąć rzekę w kierunku prostopadłym do brzegów? W jakim czasie łódź przepłynie rzekę o szerokości L ? Przedstaw graficznie układ prędkości. Obliczenia numeryczne wykonaj dla v( 5 m/s, v2 = 3 m/s, L - 80 m.
Dane:
= 5 y - prędkość łodzi względem rzeki v2 = 3 y •• prędkość wody w rzece L = 80 m - szerokość rzeki Szukane:
I = ? - czas przepływania rzeki
a-? - kąt pod jakim należy skierować łódź, aby
przepłynęła ona prosto ma drugi brzeg
Jeżeli łódź zostanie skierowana prostopadle do brzegu, wtedy prąd rzeki zniesie ją tak, że w rezultacie przybije do przeciwległego brzegu nie w punkcie A, lecz w punkcie B (patrz rysunek 1). Aby łódź wylądowała w punkcie A, należy skierować ją tak, by wypadkowa prędkość (suma wektorowa
prędkości łodzi względem rzeki i prędkości wody w rzece) była prostopadła do brzegów
(patrz rysunek 2). Zgodnie ze wzorem (1.4) prędkość wypadkowa wyniesie: —^ ^ ^
v = vi+v2.Na rysunku 2 widać, że kąt pomiędzy prostopadłą do brzegów, a kierunkiem wypłynięcia łodzi musi spełniać warunek:
v2 3
sma = ęq- = -,
czyli kąt pod jakim należy skierować łódź wyniesie:
a » 41
Wyznaczmy z kolei czas l przepływania łodzi przez rzekę. Łódź płynu- ze stałą prędkością,
Rys. 1
którą możemy wyznaczyć stosując twierdzenie dodawanie prędkości łodzi i rzeki:
Pitagorasa dla trójkąta obrazującego
v7 = v2 + v?
| - v -r V2 ,
skąd otrzymujemy:
_ Z- 2 2
v ~ Vv1 — v2 •
W ruchu jednostajnym czas ruchu znajdujemy korzystając ze wzoru (I 3), czyli w naszym przypadku:
i ostatecznie:
I =
2/,2
I irr/s
m/s
20