metody nauczania009

6. Metody gier dydaktycznych

ze śćdziesiątyc

:a średnim i wyższym,

I

• systematyczne i samodzielne wykonywanie przez dzieci i młodzież rozłożonych odpowiednio w czasie ćwiczeń.

wiąże się też wdrażanie ich do przestrzegania takich „zasad dobrej robo- I cy, przygotowanie materiałów i narzędzi, wykonanie cą mu kontrolą etapową oraz oceną realizacji - pełnego szcie porównanie wykonania z planem, krytyka, fo

Mniej więcej od połowy la szą popularnością w szkolnictwie, zwu się metody gier dydaktycznych. Zalicza się do nicn mett sytuacyjną i inscenizacyjną (por. np. Coleman, 1971, s. 183 i nast.), alb - jak to czyni K. Kruszewski, „burzę mózgów", metodę sytuacyjną, bic graficzną i symulacyjną (1991, s. 164 i nast.).

Za wyodrębnieniem metod gier dydaktycznych w osobną grupę prze mawia - zdaniem Kruszewskiego - to, że po pierwsze, wykraczf'^_ poza podział na metody oglądowe, słowne i praktyczne, łącząc i menty, a po drugie, że mają sobie tylko właściwe cechy, wyróżniające Ja spośród najbliżej z nimi spokrewnionych ć^ '    ’ ^J

Za pomocą metody symulacyjnej wdraża się ucznić stronnej analizy problemów, które kiedyś były dla kogoś pi czywistymi, przy czym wyniki uczniowskich rozwiązań porównuje i następnie z rozwiązaniami faktycznymi, symulowanymi w toku za] szkolnych. Uczeń, który dzięki omawianej metodzie symuluje np. j_ Spasskiego w meczu szachowym z Fischerem, porównując przy tym w! sne odpowiedzi na poszczególne posunięcia Fischer; odpowiedziami Spasskiego, utrwalonymi w zapisie rozgrywanej p może nauczyć się bardzo dużo. O ile Jednak gry w szachy - żeby ju zostać przy tym przykładzie - uczymy się po to, aby grać, o ' symulacji stosujemy w tym celu, aby siebie lub kogoś czegoś na Stąd też zasadniczym celem „zwykłej" g a celem gry dydaktycznej - uczenie się.

fragmentu rzeczywistości w sposób upi

tonicznych, wzorów matematycznych, a także różnorakich zabaw lub

Z ostatnią z wymienionych form symulacji, tzn. z zabawą lub grą, mado czynienia wtedy, kiedy pojawia się nie tylko statyczny model dane-fragmentu rzeczywistości, np. lalka, lecz również dynamiczne zastoso-) modelu w określonej sytuacji, czego przykładem są chociażby symulacyjne w rodzaju układania przez dziewczynkę lalki do

Wynika stąd, że nie każda symulacja przybiera postać zabawy czy gry każdej z kolei grze przysługują właściwości symulacyjne. ~ ichyjest tego świadectwem jako tzw. gracz—^x~

Ogólnie możemy powiedzieć, że gra (zabawa) symulacyjna charakteryzuje się tym, iż: 1) wykazuje wyraźny związek z rzeczywistością, np.

czynności zawodowych itp.; 2) wymaga aktywności ze strony uczestników. wyznaczając im zakres inicjatywy szerszy - jak w przypadku odtwarzania tzw. ról otwartych (np. roli dyrektora fabryki) - lub wężs2y - jak w sztukach teatralnych, gdzie występują tzw. role zamknięte; 3) ma jednolitą strukturę, tzn. podlega ściśle sprecyzowanym regułom (por. Mau-riras-Bousąuet, 1974, s. 596-597).

Tak rozumiane gry symulacyjne wymagają niekiedy od uczestników umiejętności posługiwania się skomplikowanymi urządzeniami, jak np. przy ustalaniu kształtu kadłuba statku przeznaczonego do transportu paliw płynnych, innym zaś razem umiejętności tego rodzaju nie są po-

W procesie nauczania - uczenia się gry symulacyjne znane są już od dawna, ale zakres ich zastosowania był stosunkowo wąski. Sprowadzał wi<; on głównie do kształcenia oficerów sztabowych, urbanistów, konstruktorów samolotów i okrętów itp., a więc specjalistów o bardzo wysokich kwalifikacjach. W szkolnictwie podstawowym i średnim z gier sy-Iłliulacyjnych zaczęto korzystać na szerszą skalę dopiero w latach sześć-|dż!csiątychXX wieku, przy czym najwięcej uwagi poświęcili im najpierw

rierykanie, a następnie Anglicy, Francuzi i Kanadyjczycy.

Praktyka szkolna oraz wyniki przeprowadzonych eksperymentów I wykazały, że gry symulacyjne mogą odegrać w nauczaniu pożyteczną ro-l‘.\ Jednakże tylko wtedy, kiedy traktuje się je jako czynnik wzbogacający IlKrroki wachlarz metod „tradycyjnych”, nie zaś ich substytut (Zucker-| Itliinn, Horn, 1973, s. 34). Dzieje się tak dlatego, że w czasach nacechowanych jednokierunkowością przepływu informacji (od jej różnorakich prrtdel. jak gazeta, radio, telewizja itp., do biernego odbiorcy) gry symulacyjne stwarzają dodatkową okazję do konstruowania informacyjnych | itkl.idów zamkniętych, tzn. układów sprzężonych zwrotnie. Gry symula-Igyjnc okazały się szczególnie nrzvHnin« «»' **«•——*- ■----