napmasz06

44

Tyrystor jest elementem półprzewodnikowym. Układy napędowe tyrystorowe pozwalają na bezstopniową regulację prędkości obrotowej silnika przy zastosowaniu słabych impulsów sterowniczych. Mają dużą sprawność i niewielkie gabaryty.

4.3. NAPĘD HYDRAULICZNY

4.3.1. Informacje ogólne

W napędzie hydraulicznym pompa hydrauliczna wyporowa, napędzana z zewnątrz, pompuje ciecz - olej mineralny, zwany czynnikiem roboczym, wytwarzając określone ciśnienie. Czynnik roboczy pompowany jest przewodami do silnika hydraulicznego, który zakumulowaną energię ciśnienia, działając na zespoły robocze czy mechanizmy, przemienia w pracę mechaniczną.

Pompa spełnia więc rolę generatora energii ciśnienia czynnika roboczego, silnik hydrauliczny odwrotną. Jeżeli pompę hydrauliczną wprawia w ruch jiilnik elektryczny, to napęd jest elektrohydrauliczny, potocznie zwany hydraulicznym.

Jeżeli zespoły robocze i mechanizmy maszyny są poruszane siłą wywieraną przez statyczne ciśnienie czynnika roboczego, napęd hydrauliczny jest napędem hydrostatycznym.

Napędy hydrauliczne znalazły zastosowanie w maszynach technologicznych, głównie do napędu zespołów i mechanizmów o ruchu prostoliniowo-zwrotnym, np. do przesuwu suwaków w prasach hydraulicznych, w przeciągarkach, do napędu stołu o niedługim skoku w strugarkach wzdłużnych, do napędu mchów posuwowych w szlifierkach, do napędu urządzeń kopiujących w tokarkach i frezerkach, do napędu urządzeń automatyzujących czynności pomocnicze, jak połączenie sprzęgieł, hamulców, uruchamiania podajników itp. Najczęściej w maszynach technologicznych stosuje się ciśnienie: 2,5; 4; 6,3; 10 MPa.

Napędy hydrauliczne mają pewne zalety, jak np. możliwość:

—    uzyskania bezstopniowej zmiany prędkości, zmiany kierunku ruchu oraz spokojny, płynny ruch napędzanych zespołów,

—    uzyskania dużych sił przy stosunkowo małych rozmiarach urządzenia hydraulicznego,

—    dużego przeciążenia oraz bezpiecznego ograniczenia maksymalnych obciążeń, które mogą wystąpić podczas pracy maszyny.

Ponadto do zalet napędów ‘hydraulicznych zalicza się: łatwość obsługi, regulacji, sterowania i automatyzacji cyklów pracy maszyny i dużą swobodę w rozmieszczaniu elementów układu hydraulicznego w różnych miejscach maszyny.

Wadami napędów hydraulicznych są:

-    trudności w uzysjt^niu bardzo powolnych ruchów i należytej szczelności układu (niebezpieczeństwo zapowietrzenia),

-    wpływ zmiany sił w układzie na prędkość przesuwania się napędzanych zespołów. Na prędkość tę ma wpływ również gęstość i lepkość czynnika roboczego, zależna m.in. od jego temperatury.

4.3.2. Zasada działania napędu hydraulicznego

nacisk silą F₀ z zewnątrz układu hydraulicznego. Powoduje to przesunięcie tłoka o wartości prędkością v₀. Wyparta z cylindra pompy 1 ciecz, przepływa ptzewodenf;2 do cylindra silnika hydraulicznego 3. Przepływ cieczy powoduje przesunięcie o wartość s z prędkością v tłoka silnika o powierzch-

Na tłok pompy Wyporowej i (rys. 4.7) o powierzchni A₀ wywierany jest

Rys. 4.7. Schemat napędu hydrostatycznego

Z prawa Pascala o równomiernym rozchodzeniu się ciśnienia p w cieczy wynika, że

A₀ A

stosowane jednostki: fizyczne, np. F [N], A [cm ], p [MP;i=N/mrrr], Q [dcnp/min], F [kW], s [nunL.y, [m/sl.

*) W podanych w ra^dz. 4,3 wzorach nie uwzględniono jednostek fizycznych. W celu wykorzystania wzorów do obliczeń, należy wyznaczyć współczynniki przeliczeniowe, zakładając

ctnsrtu/Bne iftrtnrtełld    nr, J7 fMl A frm^l n fWPn-N/mm^l O