Obraz0014 2

28

i)    Naddatki na obróbkę oblicza się na podstawowe powierzchnie części. W toku tych. obliczeń oraz w oparciu o żądaną dokładność i gładkość powierzchni ustala się zabiegi obróbkowe®

j)    Przy opracowywaniu procesu obróbki należy rozważyć celowość koncentracji lub różnicowania operacji® Koncentracja, tzn. obróbka maksymalnie możliwej ilości powierzchni w danej operacji, stosowana jest w produkcji jednostkowej na uniwersalnych obrabiarkach oraz w produkcji masowej, na wysoko wydajnych obrabiarkach w drogim i złożonym oprzyrządowaniu, Hóżnioowanie, tzn® planowanie prostych operacji, stosuje się w produkcji seryjnej, przy częstej zmianie produkowanyoh wyrobów w dostatecznie dużych seriach. Każda operacja winna być możliwa do zrealizowania bez zmiany nastawienia obrabiarki i bez wymiany narzędzi®

k)    Miejsce obróbki cieplnej w procesie technologicznym jest uzależnione od jej przeznaczenia® Obróbką cieplną można poprawiać skrawalność surówki lub własności mechaniczne materiału części zgodnie z warunkami technicznymi® Prócz tego, obróbką cieplną można usunąć całkowicie lub częściowo naprężenia własne powstałe przy wytwarzaniu surówki®

Celem polepszenia skrawalności metalu usuwa się niejednorodności strukturalne, zmniejsza twardość lub obniża jego wiązkość. W tym celu surówki przed obróbką mechaniczną wyżarza się zmiękczająco, normalizuje lub ulepsza cieplnie (hartowanie z wysokim odpuszczaniem). Wyżarza się przeważnie odkuwki ze stali nadeutektoidalnych, eutektoidalnych i podeutektoidalnych. normalizuje się surówki wykonane .z niskowęglowych i stopowych stali z małą zawartością węgla, w których przy ochładzaniu na powietrzu następuje roz.drablanie ziarna, a co za tym idzie, wzrost twardości lub zmniejszenie wiązkości, polepszające ich skrawalność.

Dla całkowitego lub częściowego usunięcia naprężeń własnych, surówki Y/yżarza się odprężająco, normalizuje lub wykonuje stabilizowanie,-. Obróbka cieplna o takim przeznaczeniu może być wykonywana tak prze cl obróbką mechaniczną, jak i po obróbce zgrubnej. Dla usunięcia niejednorodności struktury surówki wyżarza się ujednorodniająco przed obróbką mechaniczną.

Polepszenie własności wytrzymałościowych materiału obrabianych części, np, twardości, wytrzymałości, odporności na ścieranie, usys-kuje się drogą hartowania na wskroś lub powierzchniowego wraz z odpuszczaniem niskim ,średnim lub wysokim oraz obróbką cieplno ~ chemiczną (nawęglanie, azotowanie, eyjanowanie itp.) . Przy hartowaniu na wskroś występują przeważnie znaczne odkształcenia części, w związku z czym wykonuje się je przed zakończeniem obróbki mechanicznej, Powstałe przy hartowaniu odkształcenia poprawia sięprzez szlifowania lub prostowanie i szlifowanie. Hartowanie powierzchniowe nie powoduje większych odkształceń części, dlatego też wykonuje się je przed szlifowaniem wykończającym, Nawęglanie części wraz z hartowaniem wykonuje się przeważnie po dokładnej obróbce wiórowej przed szlifowaniem. Jeśli powierzchnie nie nawęglane są chronione przez miedziowanie, to nawęglanie z hartowaniem wykonywane jest przed szlifowaniem. Jeśli powierzchnie chroni się przed nawęglaniem przez pozostawienie odpowiedniego naddatku, to po na-węglaniu usuwa się pozostawione warstwy, a następnie hartuje się 1 szlifuje,

Cyjanowcmie i azotowanie wykonuje alę przed lub po wykańczającym szlifowaniu.

3.4. Wybór obrabiarek

Jednym z podstawowych czynników rzutujących na proces obróbki i jego ekonomiwznośó jest właściwy wybór obrabiarek. Przy ich wyborze należy kierować się następującymi zasadami:

a)    Zgodność podstawowych wymiarów obrabiarki (wznios kłów, długość toczenia, wymiary stołu) z wymiarami obrabianej części, przy czym nie należy stosować obrabiarki za dużej.

b)    Możliwość uzyskania żądanej dokładności ma istotne znaczenie, zwłaszcza dla obróbki dokładnej i wykończającej. Przy wyborze obrabiarki należy dążyć do tego, aby żądana dokładność obróbki przedmiotu znajdowała się w granicach ekonomicznej dokładności obrabiarki. Należy przy tym pamiętać, źe dokładność ekonomiczna zależy nie tylko od sposobu obróbki, lecz również od naddatku i materiału obrabianej części. Z wymaganą dokładnością wiąże się określona chropowatość powierzchni. Zależy ona w głównym stopniu od sposobu obróbki, a w i obrębie poszczególnych uposobów cbróbkS. — od warunków skrawania.