Obraz1

PYTANIA, ZADANIA, TESTY. ZAKRES ROZSZERZONY

Korzystając z wykresu, uzasadnij pogląd, że rytm dobowy poziomu melatoniny służy zwierzętom jako „zegar" i jako „kalendarz".

Czas

Faza snu	Procesy
Czuwanie
Sen NREM
Sen REM

95. 3^ Sen jest zjawiskiem cyklicznym, w którym (u człowieka) występują fazy, związane m.in. ze zmienną aktywnością elektryczną mózgu i ruchliwością gałek ocznych.

Przypisz odpowiednim fazom snu właściwe objawy - uzupełnij tabelę.

a)    częste wybudzenia;

b)    ruchy gałek ocznych;

c)    mózgowe fale elektryczne o niskim napięciu i wysokiej częstotliwości;

d)    mózgowe fale wolne.

96.    Rytmiczny przebieg wielu procesów

fizjologicznych ma charakter endogenny.

Wskaż miejsce w organizmie ssaka, odpowiedzialne za powstawanie tych rytmów, czyli zegar biologiczny. Uzasadnij odpowiedź.

97.    Si** ( Większość procesów fizjologicznych człowieka przebiega z różnym nasileniem w ciągu doby.

Podaj dwa przykłady takiej rytmiczności i wyjaśnij fizjologiczne znaczenie jej istnienia.

98. tria    Melatonina, główny hormon szyszynki, pełni różne funkcje regulacyjne w organizmie kręgowców.

Wymień dwie funkcje regulacyjne w organizmie kręgowców.

99. 2pkt    Behawioralne reakcje termoregulacyjne obserwujemy zarówno u zwierząt ektotermicznych, jak i endotermicznych.

Wymień po dwie takie reakcje, obserwowane u zwierząt:

a)    ektotermicznych (zmiennocieplnych);

b)    endotermicznych (stałocieplnych).

100.    : « Stała temperatura ciała endoter-mów ma wiele zalet.

Wymień dwie zalety stałej, wysokiej temperatury wewnętrznej.

101.    aw Mózg zwierząt stałocieplnych jest szczególnie dobrze chroniony przed przegrzaniem. Dlatego mówimy o jego wybiórczym chłodzeniu.

Przedstaw mechanizmy chłodzące wybiórczo mózg u ziejącego psa.

102.    2pn.    Zachowanie stałej temperatury

ciała wymaga dostosowania do bieżących warunków mechanizmów związanych z produkcją i utratą ciepła.

Przedstaw dwa mechanizmy chroniące w sposób bierny lub czynny organizm endotermiczny przed przechłodzeniem.

103.    Kontrolę nad temperaturą ciała sprawuje ośrodek termoregulacji.

Podaj, w jakiej części mózgu znajduje się ten ośrodek i gdzie są rozmieszczone trzy główne grupy termorecepto-rów, przekazujących informacje o temperaturze ciała.

104.    2i*t    Dzięki działaniu ośrodka termore

gulacji, autonomiczne (behawioralne) i fizjologiczne reakcje termoregulacyjne związane z produkcją i zachowaniem ciepła oraz związane z jego utratą wzajemnie się wykluczają.

Wymień dwie pary takich wykluczających się wzajemnie reakcji termoregulacyjnych u organizmów endotermicznych.

105.    * Wystąpienie gorączki jest wynikiem działania pirogenów, zmieniających położenie punktu nastawienia tzw. termostatu mózgowego.

Wyjaśnij, dlaczego na początku wielu chorób, podczas których rozwija się gorączka, obserwujemy dreszcze.

106. : 3W:_s Wykonano dwa doświadczenia na samcach szczurów.

Stężenie T	‘ 1 n		r Stężenie LH	^1 2 n
	Przed !	Po		Przed !	Po
	I		Czas	1		Czas
	Wstrzyknięcie LH			Usunięcie gonad

54