Obraz (12

Wykrywanie leków w materiale biologicznym

Dane uzyskane w Klinice Ostrych Zatruć Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi wskazują, że podstawowymi przyczynami zatruć dorosłych pacjentów leczonych w tym ośrodku toksykologicznym był alkohol, na drugim miejscu leki. Odsetek zatruć : alkohole (ok. 35%), leki ok. 30% ogólnej liczby osób zatrutych. Pozostałe przyczyny zatruć to: tlenek węgla (ok. 15%), narkotyki w tym dopalacze (8%), grzyby (ok. 3%), lotne związki organiczne (ok. 4%), pestycydy (ok. 4%), metale i ich sole (ok. 0,88%).

Spośród leków najczęstszymi przyczynami zatruć są pochodne kwasu barbiturowego, benzodiazepiny, fenotiazyny, trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, niesterydowe leki przeciwzapalne, leki nasercowe i inne. Stąd też zatruci właśnie tymi grupami leków są przede wszystkim przedmiotem badań toksykologii sądowo-lekarskiej.

Większość pacjentów zatrutych lekami pochodziła z miast (94% w wieku 20-49 lat i 97% mających powyżej 50 lat), a tylko kilka procent ze środowisk wiejskich (6% w grupie wiekowej 20-49 lat i 3% powyżej 50 lat).

Zatrucia lekami w grupie młodych ludzi to w 97% próby samobójcze (wśród pacjentów powyżej 50 lat - 90%).

Większość pacjentów zatrutych lekami to kobiety (60-62%).

Wśród pacjentów hospitalizowanych w wyniku zatruć lekami 83% miało wykształcenie podstawowe, 15% średnie, a 2% wyższe.

Stan świadomości chorych w zatruciach lekami nasennymi i psychotropowymi w chwili przyjęcia do Kliniki Ostrych Zatruć przedstawia tabela 1.

Tabela 1. Stan świadomości chorych w zatruciach lekami.

	Pacjenci w wieku 20-49 lat	Pacjenci powyżej 50 lat
Przytomni	26%	10%
Zamroczeni	41%	46%
Nieprzytomni	33%	44%

W wyniku zastosowanego leczenia w grupie pacjentów w wieku 20-49 lat zgony wystąpiły w 1,2% przypadków, zaś wśród ludzi starszych - 4%.

Materiał do przygotowania na kartkówkę w czasie ćwiczeń (barbiturany i trójpierścieniowe leki antydepresyjne: metabolizm, działanie toksyczne i wykrywanie) znajduje się w następujących podręcznikach:

1)    „Podstawy toksykologii. Kompendium dla studentów szkół wyższych”, pod red. J.K. Piotrowskiego, Wydanie I, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 2006, strony.

2)    „Toksykologia. Podręcznik dla studentów farmacjP, pod red. W. Seńczuka; Wydanie III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1999.

3)    „Toksykologia współczesna”, pod red. W. Seńczuka; Wydanie I. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.

4)    Podręcznik uzupełniający: „Casarett & Doull Podstawy toksykologii” pod red. C D Klaassen, J.B. Watkins III. Redakcja wyd. polskiego B. Zielińska -Psuja, A. Sapota, MedPharm, 2014

1