osadowe›

Struktury

erozyjne

Struktury erozyjne powstają wsjuteĄ^ działafnos'ciprądów póynącyc/iponaddnem pokrytym niesĄonsoGdo-wanym osadem. Zacńowują się zazwycza/na dołhycńpouderzcdniacd łartdc wpostaciHieroglifów, jfóresą odlewami znacznie rzadziejzacńowanycń siadów.

Kanały i rozmycia erozyjne

KanaÅ‚y erozyjne sÄ… podÅ‚użnymi zagÅ‚Ä™bieniami, których gÅ‚Ä™bokość i szerokość sÄ… zawsze wielokrotnie mniejsze od dÅ‚ugoÅ›ci. GÅ‚Ä™bokość kanałów jest czÄ™sto rzÄ™du decymetrów lub nawet centymetrów, ale w szczególnych przypadkach może osiÄ…gać dziesiÄ…tki metrów.

Rozmycia erozyjne są płytkie i rozległe, bez wyraźnie zaznaczonej osi. Mają zazwyczaj niewielkie rozmiary.

Åšlady prÄ…du

Geneza Å›ladów prÄ…du wiąże siÄ™ głównie z erozyjnÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… samego prÄ…du. Najczęściej wystÄ™pujÄ… one w postaci jamek wirowych, powstajÄ…cych wskutek erozji dna przez wÄ™drujÄ…ce (swobodne) wiry tworzÄ…ce siÄ™ w prÄ…dach o burzliwym przepÅ‚ywie oraz Å›ladów opÅ‚ywania, powstajÄ…cych w wyniku wzmożonej erozji spowodowanej zaburzeniami przepÅ‚ywu w bezpoÅ›rednim sÄ…siedztwie spoczywajÄ…cych na dnie przedmiotów.

Ślady przedmiotów

WÅ›ród Å›ladów poruszanych przez prÄ…d przedmiotów wyróżnia siÄ™ Å›lady wleczenia (wyksztaÅ‚cone jako wÄ…skie, niezbyt gÅ‚Ä™bokie bruzdy, ograniczone równolegÅ‚ymi krawÄ™dziami o przebiegu zgodnym z kierunkiem prÄ…du) i Å›lady przeskoków (skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ z wyraźnie oddzielonych od siebie zagÅ‚Ä™bieÅ„); formÄ… poÅ›redniÄ… sÄ… Å›lady toczenia. Odlewy Å›ladów przedmiotów noszÄ… nazwÄ™ hieroglifów narzÄ™dziowych.

• SI Odlewy jamek wirowych majÄ… bardzo charakte-fÅ‚vT rystycznÄ… postać wydÅ‚użonych zgodnie z kierun-SH kiem prÄ…du grzbietów; ich zakoÅ„czenia od strony podprÄ…dowej sÄ… zazwyczaj ostro zarysowane i stromo wzniesione, zaÅ› w kierunku pÅ‚yniÄ™cia prÄ…du hieroglify rozpÅ‚aszczajÄ… siÄ™ i rozszerzajÄ… ich kontury stajÄ… siÄ™ Å‚agodniejsze i stopniowo zlewajÄ… siÄ™ z powierzchniÄ… Å‚awicy.

Struktury

deformacyjne

Strujtury deformacyfne są zaóurzeniami Ąjztałtu, ułjadu fuó Sudozty wewnętrznej warstw, powstałymi w wynijuprocesów zacdodzącyc/i w osadzieprzedjego ostateczną fityfzłjcją

UÅ‚awicenie zaburzone

UÅ‚awicenie zaburzone jest wynikiem podmorskich ruchów masowych. W rezultacie grawitacyjnego przemieszczenia Å‚awice i warstwy osadu zostajÄ… w sposób mniej lub bardziej chaotyczny pofaÅ‚dowane, pomiÄ™te lub porozrywane, a ich oderwane fragmenty sÄ… czÄ™sto spiralnie zwiniÄ™te. Niektóre Å‚awice wykazujÄ… nabrzmienia lub przeciwnie - cieniejÄ… aż do zupeÅ‚nego wyklinowania. Obok takich struktur, wskazujÄ…cych na plastyczne wÅ‚asnoÅ›ci osadu w czasie odksztaÅ‚ceÅ„, mogÄ… wystÄ™pować bloki i okruchy Å›wiadczÄ…ce, że zaburzeniami zostaÅ‚y objÄ™te partie osadu, który osiÄ…gnÄ…Å‚ już znaczny stopieÅ„ spoistoÅ›ci.

Struktury pogrÄ…zowe

Gdy warstwa materiaÅ‚u o wiÄ™kszej gÄ™stoÅ›ci (zwykle psamitowego) znajdzie siÄ™ ponad warstwÄ… materiaÅ‚u o gÄ™stoÅ›ci mniejszej (zwykle pelitowego), to ukÅ‚ad taki jest niestabilny i bardzo Å‚atwo może zostać wytrÄ…cony z równowagi, co rozpoczyna procesy grzęźniÄ™-cia materiaÅ‚u warstwy górnej w materiale warstwy dolnej. Miejsca powstawania pogrÄ…zów uwarunkowane sÄ… zwykle zmianami miąższoÅ›ci warstwy górnej, powodujÄ…cymi nierównomierne obciążenie podÅ‚oża: pogrąży zaczynajÄ… siÄ™ rozwijać tam, gdzie obciążenie to jest lokalnie najwiÄ™ksze.

Warstwowanie konwolutne

Warstwowanie konwolutne tworzy siÄ™ prawdopodobnie w wyniku ukÅ‚adu ciÅ›nieÅ„, jaki powstaje przy przepÅ‚ywie prÄ…du ponad dnem pokrytym riplemarkami lub innymi nierównoÅ›ciami: nad grzbietami ciÅ›nienie jest mniejsze niż nad depresjami. Prowadzi to do coraz silniejszego zafaÅ‚dowania lamin, przy czym charakter i intensywność zafaÅ‚dowaÅ„ mogÄ… być bardzo różne: od Å‚agodnych i regularnych undulacji lamin, po zespoÅ‚y faÅ‚dów diapirowych, wachlarzowych i leżących; zawsze jednak formy anty-klinalne sÄ… Å›cieÅ›nione i stosunkowo strome, synkliny natomiast - szerokie i zaokrÄ…glone.

Struktury ucieczkowe

Struktury ucieczkowe powstają w luźnym jeszcze osadzie wskutek wyciskania pod jego własnym ciężarem zawartej w nim wody porowej. Najczęściej są to:

• struktury miseczkowe,		• kanały ucieczkowe,	ijgfcrry r
czyli cienkie, ciemne,		czyli pionowe, owalne
nieciągłe laminy wygię-	gigi	kolumny piaszczyste,
te ku dołowi; po-		przecinające pierwotną
wstajÄ… one, gdy ucho-		laminacjÄ™; sÄ… to drogi	m$mm.
dzÄ…ca z osadu woda na-		skoncentrowanego prze-

potka na swej drodze strefÄ™ o pÅ‚ywu wydobywajÄ…cej siÄ™ z osadu zmniejszonej przepuszczalnoÅ›ci;    wody.

Dajki klastyczne

Żyły klastyczne powstają wskutek wciskania upłynnionego osadu (zwykle psamitowego) w warstwy otaczające. Najczęściej jest to spowodowane ciśnieniem nadkładu.

Z Minyob    imUwII A.Ki